Ntr/vpro | Radio Doc - Podcast

Nederland is een veilig land. Toch voelen veel mensen zich onveilig. Hoe komt dat? En hoeveel veiliger kunnen we het dan nog maken? Want er is een kantelpunt waarop het streven naar veiligheid omkeert in het tegendeel van veiligheid. Wat zijn de voorwaarden voor mensen om een mate van onveiligheid te accepteren als onlosmakelijk verbonden met het leven? Is veiligheid misschien niet meer dan een illusie? Daarover onder anderen socioloog Abram de Swaan, expert internationale betrekkingen Rob de Wijk, lijsttrekker van de Piratenpartij Dirk Poot, Daphne van der Kroft van Bits of Freedom en journalist Henk Weltevreden, kenner van Noord-Korea: het veiligste land ter wereld zolang je maar precies in de pas loopt. Een documentaire van Marten Minkema, bijgestaan door Gerrit Kalsbeek.

"Ik sprak nooit over mijn werk, want ik kende de reacties", zegt Eva Maria Staal. Tegenwoordig is ze schrijfster en redacteur van het theaterprogramma Echt Gebeurd. Ze had ooit een andere carrière, als enige Nederlandse vrouw in de wapenhandel. In de radiodocumentaire 'Eva Maria, wapenhandelaar', gemaakt door Stef Visjager (RadiomakersDesmet), vertelt Staal waarom ze dit werk is gaan doen, hoe een doordeweekse wapen-werkdag eruit ziet, en hoe zo'n werkdag kan escaleren.

Trompettiste Maite Hontelé (35) verruilde in 2009 haar geboortegrond Nederland voor een muzikaal avontuur in Colombia. En nu is ze daar een ster. Maite ontving een nominatie voor een Latin Grammy voor beste Salsa Album van 2014. Ze trekt volle zalen met haar band, Colombianen herkennen haar op straat en zien Maite als iemand die in het verkeerde land is geboren.

De zelfrijdende auto lijkt er onvermijdelijk aan te komen. Bedrijven als Google, Mercedes, Apple en Volvo experimenteren er volop mee. Ons kabinet wil dat Nederland voorop gaat lopen in de ontwikkeling van autonoom rijdende auto’s. En het lijkt ook veelbelovend. Zelfrijdende auto’s zorgen voor een betere doorstroming en dus minder files. Ze hebben een lager energieverbruik en zorgen dus voor schonere lucht. En ze zijn veiliger en zorgen dus voor minder verkeersslachtoffers. Maar, willen we het wel?

Tien jaar geleden overleed Constant (Constant Nieuwenhuijs, 1920 – 2005), een van de belangrijkste 20ste-eeuwse Nederlandse kunstenaars. Zijn weduwe, Trudy Nieuwenhuijs – Van der Horst, richtte een stichting op waarin zij samen met haar dochter het oeuvre beheert. De Fondation Constant organiseert tentoonstellingen, inventariseert het oeuvre en verkoopt werk uit de nalatenschap.

Willem Jeths (1959) wordt beschouwd als een van de belangrijkste hedendaagse componisten van Nederland. Hij is sinds een halfjaar de Componist des Vaderlands. In die functie zal hij de komende twee a drie jaar proberen een groter publiek te interesseren voor Nederlandse gecomponeerde muziek. Willem Jeths gaat dit doen door zelf als componist te reageren op de actualiteit bij belangrijke nationale gebeurtenissen, waarover hij nieuwe eigen stukken maakt.

Na 35 jaar zie radiomaker Margot de Nooijer haar oude jeugdliefde terug: Maurice van Tellingen. Ze halen herinneringen op over hun eerste ontmoeting, hun eerste voorzichtige kus en over wat volgde: hun beider onvermogen om iets met elkaar te beginnen, de schaamte en het pijnlijke afscheid. Samen tasten ze het verleden af om te zien wat er toen mis ging en waarom ze niet in staat waren een relatie met elkaar aan te gaan.

Schrijver en Volkskrant-columnist Arthur Van Amerongen is geobsedeerd door kanker. Zijn vader, moeder en broertje zijn overleden aan kanker en driekwart van zijn vriendenkring is er inmiddels aan overleden. Recentelijk kreeg zijn goede vriend Albert de Lange te horen dat hij is uitbehandeld. De Lange beschrijft zijn lotgevallen wekelijks in de Parool-column Uitbehandeld. Samen met zijn vriend Rob Muntz gaat Van Amerongen afscheid nemen van de Lange.

Het is dit jaar 35 jaar geleden dat het 27MC bakkie legaal werd in Nederland. Het zenden via de zogenoemde burgerband kun je zien als de voorloper van de mobiele telefoon, chatbox, Facebook en Twitter. Het eerste sociale medium wordt in 1980 een enorme hype. 'Echt overal zag je antennetjes staan.'

Tegenwoordig is de Australische Nederlander Michel Faber een gevierd schrijver van gelauwerde romans als 'Lelieblank, Scharlakenrood' en 'Het Boek van Wonderlijke Nieuwe Dingen'. Zijn werk wordt over de hele wereld vertaald en is met succes tot BBC series en films gemaakt. In 2000 was Michel nog een onbekende debutant die met 'Onderhuids' een bevreemdend, genre-overschrijdend boek afleverde. Max Pam en Theo van Gogh raakten echter zo in de ban van 'Onderhuids' dat ze in een opwelling naar het hoge noorden van Schotland trokken om Faber thuis te filmen.

Gedreven door nieuwsgierigheid naar de maakbaarheid van het geluk maakten documentairemakers Lieke van Pruijssen en Bieke Versloot een rondreizende Verhalenmachine. Een eenarmige bandiet gevuld met korte verhalen over geluk, toeval en overleven verteld door dak- en thuisloze, ongedocumenteerde en verslaafde Rotterdammers. In deze documentaire vragen ze nietsvermoedende Rotterdammers om een gokje te wagen.

De wetenschap is klaar om de mens onsterfelijk te maken. Of in ieder geval het leven met zo'n vijftig jaar te verlengen. Het is niet zozeer de vraag óf het gebeurd, maar wanneer. Zouden de vijftigers van nu er al mee te maken krijgen?

Angst voor de dood zit bij de mens ingebakken. Maar waarom? Want we gaan allemaal dood en het heeft geen enkele zin om je daar druk over te maken. Radiomaker Marten Minkema wil daarom af van zijn doodsangst en zoekt bij de psychiater en andere medemensen de wijsheid die daarvoor nodig is.

Geheimzinnige Eilandradio van performancecollectief BMB con, de bijzondere Kapsels van Kanaleneiland door Joost Wilgenhof, het Instituut voor Huisgeluid van Elise 't Hart, gedichten op locatie door Ellen Deckwitz, stadscompositie Elegie voor Oog in Al van Jean Bernard Koeman en Papendorpse Kwaito met DJ DNA.

De jonge Vlaamse radiomaker Emi Catteeuw weet uit eigen ervaring hoe het is om te leven met iemand wiens gemoed sterker wisselt dan gemiddeld. Ze vroeg zich af hoe anderen dat volhouden en zocht geliefden die samen met de waanzin leerden leven. Waarom kiezen zij ervoor om door te zetten? Overstijgt liefde de pathologie of zijn er ook positieve kanten als je het leven deelt met iemand die de hoogtes en dieptes ervan uitgebreid verkent?

In Een literaire ambachtsman schetst Tom Rooduijn een beeld van het ambigue leven van Ab Visser. De schrijver produceerde dagelijks zo’n 3000 woorden voor uiteenlopende publicaties en uitgeverijen, leed zijn leven lang onder een ziekte die hem uiteindelijk invalide maakte maar hield er een uitbundig leven op na.

Paul Ehrenfest stond bekend als een briljant fysicus. Maar ondanks zijn prestaties was Paul Ehrenfest diep ongelukkig. Op 25 september 1933 bracht hij eerst zijn vijftienjarige zoon en daarna zichzelf om het leven. Aan de hand van brieven en gesprekken met kenners maakte radiomaker René van Es een portret van deze bijzondere hoogleraar, om te achterhalen hoe het zo ver kon komen.

Jongvolwassenen van Generatie Y - geboren in de jaren ’80 en ’90 - hebben een ironische levenshouding. Hun ironie functioneert als een schild: niemand kan ze raken, omdat alles een grap is.

“De cocaïne spoot er gewoon uit, als een rookwolk”, vertelt Sharon. Ze smokkelt op haar 22e drugs vanuit Suriname naar Nederland, maar wordt opgepakt op het vliegveld van Brazilië. Ze is dan net drie maanden zwanger. Journalist Hester Otter volgde Sharon en haar ouders gedurende een jaar. Ze maakte samen met radiomaker Annet Röst een documentaire waarin moeder en dochter vertellen over verkeerde keuzes, leven in een Braziliaanse gevangenis, het winnen van vertrouwen en het loslaten van een kind.

Innoveren! We moeten innoveren! Politici, wetenschappers en ondernemers zijn het niet vaak met elkaar eens, maar wel als het gaat om het belang van innoveren. Goed, maar hoe innoveer je dan? En hoe kom je tot een nieuw idee? Floris Alberse gaat op hazenjacht. Wie had dat kunnen bedenken?