De Mediacast

Harde conclusies van de spoedcommissie-Van Dam over de afhandeling van de Toeslagenaffaire. Maar de kritiek die klinkt is niet nieuw. Hoe zorg je ervoor dat dit belangrijke dossier toch in het nieuws blijft? Volgens Elif Isitman, politiek journalist bij WNL, is het belangrijk dat media aandacht blijven houden voor de ouders, omdat zij het nieuws tastbaar maken. "Anders wordt het een heel bureaucratisch en politiek verhaal." Bij Nu.nl zijn er meerdere verslaggevers die het toeslagendossier al jaren volgen, vertelt Lindsay Mossink, hoofdredacteur van de nieuwssite. "Die hebben zich gisteren ook weer schrap gezet. Sommige journalisten denken misschien 'daar gaan we weer', maar dan trekken die verslaggevers wel aan de bel." Misdaadverslaggever Jan Meeus blijft het een 'woestmakend' dossier vinden. "Een grote groep mensen heeft onvoorstelbare, niet te repareren schade geleden en vervolgens gaan wij zitten tutten over het feit dat sommige mensen misschien meer krijgen dan ze zouden mogen hebben." 

Het kabinet moet vaart maken in het stikstofbeleid, heeft de rechter bepaald. Dat is de zoveelste uitspraak rondom stikstof, waarbij Femke Wiersma, de minister van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (BBB), de voortgang moet gaan bewaken. In de talkshows werd het onderwerp breed uitgemeten, maar met een "voorspelbare opzet", vindt Daan Bonenkamp, hoofdredacteur van De Twentsche Courant Tubantia. Tv-columnist Angela de Jong merkt ook op dat "dezelfde aanpak" zichtbaar was. BBB-leider Caroline van der Plas was te zien bij Nieuws van de Dag. "Ik vond het laf van haar. Ze is meestal niet iemand die het debat schuwt en loopt met opgeheven hoofd rond en is niet te beroerd om zich te verdedigen", zegt De Jong, die haar graag bij een ander programma had gezien. Bij het SBS-programma krijgt Van der Plas namelijk geen linkse politicus tegenover zich. "Ik had een andere keuze stoerder gevonden." Bonenkamp denkt dat er inmiddels een "stikstofmoeheid" is opgetreden bij kijkers. "Ik ben het debat wel een beetje

De dag na de inauguratie van Donald Trump was het voor een deel van de Instagram-gebruikers niet mogelijk om berichten over Joe Biden, Kamala Harris en andere prominenten van de Democratische partij via de hashtags te zoeken. Meta, het moederbedrijf van Facebook, Instagram en Threads, gaf aan dat dit een 'foutje' was. "Dit kan geen toeval zijn. Ik maak er veel zorgen over", reageert Sandrina Hadderingh, hoofdredacteur van Omroep Gelderland. "Alle nieuwsbedrijven zijn er ontzettend afhankelijk van en dat maakt het ontzettend spannend", zegt Karen Eshuis, voormalig adjunct-hoofdredacteur van AD. "Dit zijn de tekenen aan de wand", aldus politicoloog Kemal Rijken. Techreuzen Elon Musk, Mark Zuckerberg en Jeff Bezos scharen zich namelijk achter Trump en zijn in handen van de grootste online platforms ter wereld. "In Europa kunnen we met regels komen om dit in te kaderen", gaat Rijken verder. "Dit moet getackeld worden." Hadderingh hoopt op een “kantelpunt” en pleit voor publieke social media-platforms. "Dan ben je

De inauguratie van Donald J. Trump als 47ste president van de Verenigde Staten voltrok zich gisteren. Trump hield naast zijn inauguratie-speech nog een toespraak en ging daarna in een volle arena zitten om een recordaantal decreten te ondertekenen. Kortom, er gebeurde een hoop. Volgens journalist Jan-Kees Emmer was Trump speech tijdens de inauguratie "heel ongebruikelijk", omdat hij vooral inging op zijn voorganger. "Het was ook nog eens feitenvrij, er klopt weinig of niets van." En dat was "vintage Trump", aldus Emmer. "Dit gaat de komende jaren zo door, maak je borst maar nat." Bij de tweede toespraak was de "echte, verongelijkte en boze Trump" te zien. "Dat gaat er bij zijn aanhangers in als koek." Ook Elon Musk kwam weer in opspraak, dit keer omdat hij een handgebaar maakte dat velen deed denken aan de Hitlergroet. "Het lijkt op een fascistische groet, maar je moet uitkijken om niet alles aan elkaar te verbinden en conclusies te trekken. Je moet niet naar het beeld kijken, maar feitelijk kijken welke wett

Het staakt-het-vuren is ingegaan tussen Israël en Hamas. Daarbij zijn er drie gijzelaars vrijgekomen en zijn er hulpgoederen Gaza binnen gegaan. De media berichten over iedere stap, waardoor journalist Laurens Vreekamp het gevoel heeft "erbij" te zijn. "Alle serieuze media zitten hier bovenop en willen het in balans houden." Volgens Tessel Linders, politiek verslaggever bij Omroep Brabant, was het "spannend" of de deal ook echt tot uiting zou komen. "Het was een ontlading toen je de beelden zag." Op de beelden was te zien hoe een gijzelaar weer thuiskwam. "Dit is de onderhandeling en wat er uitgekomen is. Hamas heeft iets heel kostbaars in handen en zullen in die zin hun huid duur verkopen", stelt Linders. Camera’s legden het moment ook vast. "Het is iets heel intiems, maar het is ook onderdeel van het wereldnieuws", vindt Vreekamp. "Het is zo’n belangrijk moment voor de hele wereld, dan vergeet je dat er een camera op staat", denkt Linders.  Verder hebben we het in het mediaforum over TikTok, De speciale st

Hopelijk stemt het Israëlische kabinet vandaag in met het staakt het vuren dat zondag om 11.15 in gaat. De dagen en uren tot het moment waarin de aanvallen doorgaan lijken eindeloos te duren. Over de berichtgeving op dit belangrijke moment in de oorlog gaat het vandaag in het Mediaforum met voormalig Talpa- en NTR-directeur Paul Römer, hoofdredacteur Levensbeschouwing en Caribisch Netwerk Carmen Fernald en Spraakmaker en politica Madeleine van Toorenburg. De eerste euforie over de bereikte wapenstilstand in Gaza is inmiddels gezakt. Berichten over juichende en toeterende Palestijnen en opgeluchte Israëlische familieleden hebben plaatsgemaakt voor nieuws over aanhoudende luchtaanvallen en gesteggel over welke wereldleider nu de drijvende kracht is achter het staakt-het-vuren. Volgens Römer was de berichtgeving over het akkoord iet wat te euforisch. "Het was wat veel 'hosanna'. Pas aan het einde van de dag kwam het mensen leed meer naar voren en werden gevolgen duidelijker", zegt Römer. "Zo zie je maar hoezeer

Het akkoord tussen Israël en Hamas werd gisteravond bekendgemaakt. De deal gaat in drie fases uitgevoerd worden, als de Israëlische regering formeel instemt. Hierbij gaat het om het vrijlaten van zowel gijzelaars in Gaza als Palestijnse gevangenen, met als laatste fase de wederopbouw van Gaza. "Het is een spel en er is een voorbehoud", reageert Lucas Waagmeester, adjunct-hoofdredacteur van NOS Nieuws. "Arabische media melden het als overwinning van Hamas. Dat komt keihard aan in de Israëlische kringen, het kabinet zou erdoor kunnen vallen. Ze zouden Hamas vernietigen en dat is niet gebeurd en dan krijg je processen van uitstel", zegt journalist Leonard Ornstein. Er ontstond ook gelijk speculatie over wie er daadwerkelijk verantwoordelijk was voor de deal; Biden of Trump. "Ik weet niet of het de druk is die Trump heeft uitgeoefend, maar denk dat het om de vertrouwensrelatie is van Trump met Netanyahu", aldus Waagmeester. "Beide heren willen groots de geschiedenis in. Maar ik denk dat Trump de doorslag heeft ge

De eerste openbare zitting in de strafzaak tegen voormalig advocaat Inez Weski vond gisteren plaats en de media werden een grote rol toebedeeld. Tijdens de zitting werd meermaals het woord tot hen gericht. De voorzitter van de rechtbank drukte de aanwezige journalisten op het hart om 'correct en zorgvuldig te formuleren in deze zaak', en dat te blijven doen. "Dat voorkomt een onjuist beeld van de zaak en een onjuist beeld van de verdachte." Politiek commentator Kees Boonman begrijpt wel dat de rechtbank dit nadrukkelijk benoemt. "De media en vooral talkshows spelen een belangrijke rol in het recenseren, zowel voorafgaand als na het proces." Boonman noemt de rol van talkshows 'een soort schaduwjury'. "Het maatschappelijk belang van deze zaak is meer dan 'heeft men het wel of niet gedaan'. Het gaat over het aanzien van de advocatuur." Verschillende advocaten in verschillende talkshows hebben zich over de rechtszaak geuit. Volgens Boonman spelen zij een grote rol in de media en gebruiken zij de media. "Modder go

Ursula von der Leyen, de voorzitter van de Europese Commissie, heeft meer dan een week in het ziekenhuis gelegen in Duitsland. De 66-jarige zou een "ernstige" longontsteking hebben gehad, maar daar repten haar woordvoerders met geen woord over, ook niet na vragen van journalisten. Het verzwijgen hiervan 'zou je in Peking verwachten en niet bij de EU', luidt de kritiek. "Het is heel opmerkelijk", vindt ook Wilma Haan, adjunct-hoofdredacteur van NOS Nieuws. "Je moet erop kunnen vertrouwen dat je antwoord krijgt van zo’n groot instituut." Volgens Kamram Ullah, hoofdredacteur van De Telegraaf, zit het probleem dieper. "Ze heeft gewoon vicevoorzitters, maar kennelijk vertrouwt ze het niet om het daaraan over te leveren." Als 'soort' president van Europa zou er "actief" gecommuniceerd worden hierover, gaat Haan verder. "Er zijn allemaal grote vraagstukken waar we reactie op verwachten en het is stil vanuit Europa." Hoogleraar staats- en bestuursrecht Wim Voermans stelt dat hier geen "regels" over zijn en ergert zic

Extinction Rebellion blokkeerde afgelopen weekend weer de A12. De organisatie wekt daarmee niet alleen ergernis bij instanties zoals de politie, de algemene sympathie lijkt ook af te nemen. Zo stellen musea bijvoorbeeld dat ze steeds meer last hebben van de XR-acties, waarbij opgroepen wordt om met andere sponsoren samen te werken. "Het is denk ik heel moeilijk als je zulke doelen hebt qua systeemverandering om dan de hele tijd maar vrienden te blijven met iedereen", zegt NRC-ombudsman Arjen Fortuin. "Het levert geen nieuwe inzichten of gedachten meer op." Ook Michelle Salomons, onderzoeksjournalist bij Investico, merkt dat de acties "minder effect" hebben en verwacht dat XR met andere acties zal komen. "Ik denk dat ze andere acties gaan bedenken. Je kunt de A12 niet blijven bezetten. Dan gaat de krant er ook minder over schrijven." Fortuin vermoedt ook dat XR iets anders zal bedenken dan het blokkeren van de A12.  Verder hebben we het in het mediaforum over het verdwijnen van het satirische studentenblad Pr

De aarde ging voor het eerst door de grens van 1,5 graad opwarming. Helaas geen verrassend nieuws. Opvallend is wel dat het waarschijnlijk óók komt doordat de lucht schoner is geworden. Hoe dat nog in een helder verhaal te vangen is, bespreken we vandaag in dit mediaforum met onderzoeksjournalisten Bas van Sluis, columnist Anna Dijkman en met Jantine Schuit, rector magnificus Erasmus Universiteit en Spraakmaker. "Ik heb vanochtend wel gelijk op het nieuws geklikt", zegt Dijkman. De berichtgeving verraste Van Sluis niet, maar het verontrustte hem wel. "Wat moeten we in godsnaam doen om het tegen te gaan en wie gaat het oplossen?" Volgens Van Sluis heeft de wereld zoveel problematiek, waardoor er een iemand nodig is die daadwerkelijk opstaat en zegt wat er moet gebeuren. Van Sluis heeft voorkeur aan verhalen hoe hij zelf kan helpen de opwarming tegen te gaan. "Ik lees ook de alarmerende verhalen, maar er ligt ook een belangrijke journalistieke rol om te informeren wat mensen zelf kunnen doen." Dat de lucht scho

Elon Musk gaat niet alleen de Amerikaanse politiek te lijf, de Tesla-ondernemer mengt zich ook in de Britse en Duitse politiek. Zo gaat Musk vanavond in gesprek met Alice Weidel, leider van de extreemrechtse partij AfD, op zijn platform X. Bovendien heeft Musk zijn steun al uitgesproken voor Weidel en AfD, onder andere in een bijlage in de Duitse krant Die Welt. Argos-onderzoeksjournalist Hansje van de Beek vermoedt dat het geen "journalistiek gesprek" zal zijn, maar eerder een onderonsje van gelijkgestemden. ANP-hoofdredacteur Freek Staps vindt het op voorhand "interessant", maar zet er ook vraagtekens bij. "Er is ook een digital services act in Europa. Het is nog wel de vraag van of dit kan en of dit niet inmenging is in het verkiezingsproces." Duitse journalist Annette Birschel vertelt dat de Duitse media afwacht wat dit gesprek zal inhouden en welke invloed het zal hebben op de verkiezingen. Weidel stelt namelijk dat de Duitse media haar niet serieus nemen en ook niet willen interviewen. "Dat is een frame

Het moederbedrijf van Facebook, Meta, kondigde aan dat het stopt met factchecken, dat werd uitgevoerd door journalisten. Facebook-oprichter Mark Zuckerberg gaf daarbij de toelichting dat de factcheckers 'te politiek gekleurd te werk zouden zijn geweest' en dat ze 'meer vertrouwen geschaad dan gecreëerd hebben, met name in de VS.' Kefah Allush, programmamaker bij de EO, dacht gelijk terug aan gevoel van hoop dat er ontstond toen de factcheckers juist werden ingeschakeld. "Maar ik zei toen ook: het zijn zakenlieden. Die doen maar een ding en dat is geld verdienen. En nu komt het anders uit, dus gaan ze het anders doen." Allush stelt dat er een andere wind door de wereld waait. "Dus gaan we ons anders gedragen." Roos Moggré, journalist en presentator bij AVROTROS, noemt de toespraak van Zuckerberg 'om te kotsen'. "En dan met name omdat het gaat over het samenwerken met de regering." Volgens Moggré geeft dit weer wat voor een samenleving de VS aan het worden is: "Als je zo achter je president aanloopt. Het is zo

Bij de Golden Globes kreeg Demi Moore het beeldje voor Beste actrice in een Musical of Comedy. In haar speech sneed ze de pijnlijke kant van het ouder worden in Hollywood aan, maar ook dat ze 'eindelijk' erkenning kreeg na 45 jaar in de filmindustrie. Genoeg voor Nederlandse talkshows om verkondigen dat de 'oude vrouw' nu haar moment pakt. Ook Nicole Kidmans rol in Halina Reijns 'Babygirl' werd als voorbeeld genoemd. Een "talkshowdiscussie", vindt Tessel Linders, politiek verslaggever bij Omroep Brabant. "Ik vind het een beetje onzin." Jan Slagter, directeur van Omroep MAX, meent dat Nederlandse actrices op leeftijd juist worden gewaardeerd en gekoesterd. "Leeftijd is helemaal niet belangrijk. Misschien is dat in Amerika anders, maar in Nederland is dat wat genuanceerder." Slagter vindt het een "opgeklopt" verhaal, maar stelt wel dat het gesprek op gang komt door dit soort discussies. 

Elon Musk laat zich niet alleen uit over de voormalige en toekomstige Amerikaanse president Donald Trump, maar mengt zich ook in de Europese politiek. Zo schaarde hij zich achter Nigel Farage, trok vervolgens zijn goedkeuring toch weer in en sprak zijn steun uit voor de Duitse partij AfD. "Het is de rijkste man ter wereld die naast de machtigste man ter wereld zit. Dat is best een gevaarlijke combi", reageert journalist Tom Kleijn. Volgens Kleijn zorgt Musk vooral voor onrust. "Als hij zegt dat de AfD de redding is voor Duitsland, is dat zorgelijk." Presentator Mandy Woelkens wordt "nu al moe" van Musk, ook al moet zijn officiële politieke baan in de VS nog beginnen. "Aangezien hij steeds meer politieke macht krijgt, kun je niet meer doen alsof het een rare, megalomane vent is die allemaal dingen zegt. Het heeft echt invloed nu." Maar negeren gaat niet, veronderstelt zowel Kleijn als Woelkens. "Mensen mogen zelf bepalen hoe gevaarlijk dit is", concludeert Kleijn. 

De Postcode Kanjer is gevallen en wel in het Overijsselse dorpje Balkbrug, waar nog geen 4000 mensen wonen. De inwoners met een lot mochten daar bijna 60 miljoen euro verdelen. Leuk nieuws en zo ook voor journalisten, die ermee inzetten op: 'Hoe gaat het dorp hiervan profiteren?' 'Het begin van de ellende', noemt Paul Römer, voormalig Talpa-directeur, deze insteek. "Je leven verandert of je het leuk vindt of niet. Niet alleen voor jezelf, maar vooral hoe mensen naar je kijken." Volgens Römer gaat het eigen geluk er zo van af, doordat iedereen van de winst afweet. Het NOS maakte er een item over dat door Frènk van der Linden, journalist, als kaal werd bevonden. "Er wordt gevraagd wat er door deze mensen heengaat en niet de keerzijde van de sociale druk wordt niet getoond. Ga dan liever langs een plek waar de prijs vijf jaar gelden viel om te zien hoe het daar nu gaat." Volgens Römer gaat door het winnen van zo een groot bedrag je sociale context kapot. "Je identiteit slinkt tot die persoon met die rekening", z

Op nieuwjaarsdag, een paar uur na zijn overlijden, werd de familie van het 14-jarige vuurwerkslachtoffer Jack geïnterviewd door Radio Rijnmond. De moeder van Jack wilde het beeld dat van haar zoon op sociale media ontstond rechtzetten. Maar is zo’n interview niet te vroeg? ‘Als moeder doe je wat iedere moeder zou doen; het beeld van haar zoon, zoals zij hem kende, rechtzetten’, aldus Sakina Elkayouhi (lector journalistiek Windesheim) in het Mediaforum. ‘Maar als journalist kun je ook wachten, waarom moet dat net wanneer het vers is?’ Volgens Ward Wijndelts (oud-hoofdredacteur Vrij Nederland) moet je als journalist goed nadenken voor je iemand hiermee in het nieuws brengt. ‘Die verantwoordelijkheid moet serieus genomen worden in ons vak. Mijn standpunt is helder: ik had dit interview niet gedaan.’ Verder hebben we het in het mediaforum over een interview in NRC over de macht van grote techbedrijven, polarisatie en het traditionele Vierschansentoernooi in Garmisch Partenkirchen. Aan tafel zitten Ward Wijndelt

Vandaag een extra lang Mediaforum, met aan tafel hoofdredacteur Kamran Ullah van de Telegraaf, hoofdredacteur Pieter Klok van de Volkskrant, politiek verslaggever Nynke de Zoeten van Nieuwsuur.  We bespreken de journalistieke dilemma's waar onze gasten dit jaar hun hoofd over gebroken hebben en hebben het over wat het aantreden van het kabinet Schoof heeft betekend voor de journalistiek.

Een rel bij de Duitse krant 'Welt am Sonntag' ontstond na het verschijnen van een opiniestuk van techmiljardair Elon Musk die zijn steun uitsprak voor de AfD. Wat opvallend is, is dat de baas van de uitgever Axel Springer Verlag Musk zélf benaderde. Nadat Musk zich recent uitsprak over de AfD via zijn eigen platform X benaderde Springer hem met de vraag of hij een opiniestuk wilde insturen. "Een uitgever die zo meer kranten wilt verkopen, lijkt het wel", zegt Aimée Kiene, hoofdredacteur van het Volkskrant Magazine. "Een hele vreemde gang van zaken." Volgens Kiene dient men zich af te vragen of Musk iemand is die je in deze krant aan het woord wil laten. "Iemand die een eigen soort agenda heeft en ook de Europese politiek wil beïnvloeden, ik zou zeggen: 'nee'." Volgens Hugo Logtenberg, journalist bij NRC, gaat het om de vreemde volgorde dat het opiniestuk teweeg is gebracht. "Zie je het voor je dat de uitgever van de Volkrant iets heeft geregeld en de chef van dienst hier niets van afweet, maar het wel in

Het leek nieuwsluwe eerste kerstdag te worden, maar rond een uurtje of tien bleek niets minder waar. Redacteuren moesten aan de slag vanwege de berichtgeving dat Surinaamse oud-president Desi Bouterse overleden was. De NOS bracht dit nieuws nog voordat de familie het overlijden officieel had bevestigd. Ondertussen doen in Suriname allerlei complottheorieën de rondte. Zo zou Bouterse helemaal niet dood zijn. De Telegraaf bericht er vandaag over, met de veelzeggende quote: 'In dit land is álles mogelijk'. "Klopt dit wel?" vroegen journalist Magriet Brandsma en haar familie zich af toen ze de berichtgeving hoorde. "Nadat verhalen vanuit verschillende hoeken kwamen en de familie het ook bevestigde bleek het nieuws wel degelijk te kloppen." "Je zag vooral koppen met 'Buitenlandse media melden dat...', om er zo voorzichtig mee om te gaan", stelt Felienne Hermans, hoogleraar vakdidactiek van de informatica. "Je ziet wel eens dat er een misser wordt gemaakt met overlijdensberichten", zegt Elif Isitman, podcastmaker e