Podkast Powszechny

Jako „Siostry Rzeki” miałyśmy opowiedzieć o miejscu, gdzie odsunięto wały od Odry, oddano rzece 600 ha terenów, by mogła się tam rozlewać w czasie wezbrań, gdzie utworzyły się niesamowite łęgi. A taki polder to jedyna skuteczna ochrona przed powodzią – i suszą.

Historia najbardziej znanej organizacji terrorystycznej na świecie w podkaście “Tygodnika Powszechnego”. W pierwszym rozdziale: jak grupa weteranów wojny w Afganistanie stała się międzynarodową korporacją terrorystyczną? Multimilioner, syn magnata budowlanego, porzuca wygodne życie i staje na czele terrorystycznej międzynarodówki - kim był Osama ibn Ladin? Dlaczego świat tak długo nie traktował Al-Ka’idy poważnie? Co robić, gdy strach staje się bronią skuteczniejszą niż bomby? Na podkast zapraszają: Wojciech Jagielski i Krzysztof Story. Drugi rozdział tej historii już 31 sierpnia.

W kanonicznych księgach Pisma Świętego o Marii i jej mężu Józefie nie napisano prawie nic. Lukę tę uzupełniały apokryfy. W średniowieczu wielką popularnością cieszyły się wywodzące się z nich dość niesamowite legendy, pełne cudownych wydarzeń i nagłych zwrotów akcji. W Bibliotece Jagiellońskiej w Krakowie przechowywany jest rękopis jednej z nich. Opowiada o nim Magdalena Łanuszka.

Natalia de Barbaro, psycholożka: „Spędziłam kiedyś dzień w szarym biurowcu, w szarej sali z kwadratowym stołem, z ludźmi głęboko zmęczonymi swoją pracą. Pierwszą uczestniczką, która weszła, była kobieta w kompletnym dygocie. Siadła, czy właściwie opadła na krzesło, po czym powiedziała, właściwie do siebie: »nie, muszę zobaczyć choć kawałek nieba« – i siadła po drugiej stronie, tak żeby widzieć go w oknie choć malutki skrawek”.

Stany Zjednoczone i Rosja wymieniają jeńców - koszykarkę za handlarza bronią. Wiktora Buta nazywano “handlarzem śmiercią”. Sprzedawał broń każdemu, omijał embarga ONZ, często zaopatrywał jednocześnie dwie strony konfliktu. Z jego usług korzystali partyzanci i rządy od Rosji po USA. W hollywoodzkiej produkcji zagrał go Nicolas Cage. Od 10 lat siedzi w amerykańskim więzieniu. Kim jest Wiktor But? Jak działa nielegalny handel bronią? Dlaczego do wymiany jeńców ma dojść właśnie teraz? Na podkast zapraszają: Wojciech Jagielski i Krzysztof Story

Wojciech Mann: „Los – obojętnie, czy pisany z litery dużej, średniej czy z małej – bywało, że przychodził i mówił: »panie kolego, koniec, teraz się bujaj!«”.

Po miesiącach ulicznych protestów Lankijczycy wygnali z kraju prezydenta Gotabayę Rajapaksę. To dobra wiadomość, ale nie koniec problemów: kasa państwa jest pusta, oparta na turystyce i handlu gospodarka w kompletnym kryzysie, a wierzyciele czekają na spłaty miliardowych pożyczek. Co czeka Sri Lankę? Dlaczego lankijskie marzenie o ekologicznym rolnictwie skończyło się katastrofą? Czy pandemia i wojna zafundują podobne kryzysy także innym krajom? Na podkast zapraszają: Wojciech Jagielski i Krzysztof Story

W 79 roku po Chrystusie erupcja Wezuwiusza stała się przyczyną zagłady rzymskich miejscowości w pobliżu Neapolu. Pompeje, Herkulanum i Stabie zostały zagrzebane w wulkanicznym pyle, który utrwalił nie tylko architekturę i dekoracje miast, ale także przedmioty, oraz niektóre ciała ludzi i zwierząt. Od XVIII wieku prowadzone są tam prace archeologiczne, które wciąż trwają – ostatnio okazało się, że przyjmowana od stuleci dzienna data katastrofy (24 sierpnia) była błędna!

A także: jak powstają materiały izolacyjne do zastosowań kosmicznych? Na ile wyceniamy molestowanie seksualne w pracy? I co nowego można wynaleźć w dziedzinie stetoskopów? Na przegląd wydarzeń naukowych minionego miesiąca zaprasza Łukasz Lamża.

Katatrzyna Chlebny, aktorka: „Kierowca mówi do mnie: »co pani studiuje?« – i to ten pierwszy moment w życiu, kiedy możesz się pochwalić. Mówisz więc troszeczkę innym głosem: »ja… studiuję… polonistykę i – to jest ten moment! – aktorstwo«. Serce bije najgoręcej na świecie, a ten facet prawie że daje po hamulcach, patrzy na ciebie i mówi: »patrz pani, a mówią, że te aktorki to takie piękne kobiety!«”.

Atom to jedyne dla nas rozwiązanie w obliczu kryzysu energetycznego. Elektrownię jądrową mogliśmy mieć od dawna, zamiast tego doszło do gigantycznego marnotrawstwa. O tym, jak nadzieja polskiej energetyki i chluba inżynierii zamieniła się w pomnik naszej niegospodarności, opowiada Maciej Melańczuk ze stowarzyszenia Elektrownia Jądrowa Żarnowiec. Rozmawia Krzysztof Story.

Porwania, partyzantka i ściągania podatków. Rozmaite grupy dżihadystów w pasie Sahelu potrafią być silniejsze i lepiej zorganizowane niż rządowe armie Mali, Burkina Faso czy Nigru. Pokonać ich nie udało się nawet żołnierzom z Francji, przysłanym tu po wojnie w Libii. Jak powstały te ugrupowania? Na czym opiera się ich siła? Skąd czerpią rekrutów? Dlaczego są tak skuteczne? I dlaczego Europa coraz mocniej przed nimi ustępuje? Na podkast zapraszają: Wojciech Jagielski i Krzysztof Story

Maks Wolski: "Moi rodzice żyli w ciągłym napięciu, ciągłej niechęci i ciągłym milczeniu, które przerywały jedynie awantury i kłótnie. Istniała przemoc werbalna, wisiała w powietrzu. Bardzo źle się z tym czułem. Moment, w którym się rozstali, był dobrym wydarzeniem. Uznałem, że to słuszna decyzja. Przyklasnąłem im".

Sztuka średniowieczna pełna jest smoków: w heraldyce, w bestiariuszach, czyli księgach o zwierzętach, w dekoracjach na marginesach rękopisów, w rzeźbach zdobiących średniowieczną architekturę. Mamy też świętych pogromców smoków. I oczywiście, są także smoki w świeckich legendach. Na przykład we francuskiej opowieści o Meluzynie – dziś już nieco zapomnianej, ale niegdyś dobrze znanej, także w Polsce. Kim była Meluzyna i co ma wspólnego ze smokami?

Sytuacja na pograniczu Rwandy i Demokratycznej Republiki Konga jest coraz bardziej napięta. Partyzancka grupa M23 zajęła miasto Banagana. Czy wojna nadal toczy się w imię etnicznych podziałów na Tutsi i Hutu? A może stawką są dzisiaj jedynie surowce? Dlaczego misja pokojowa ONZ stacjonująca w Gomie nie ma szans ustabilizować sytuacji? Na podkast zapraszają: Wojciech Jagielski i Krzysztof Story.

A także: co słychać na Marsie? Co można wywnioskować o świecie na podstawie dwóch dziwnych galaktyk i jednego zęba? Na przegląd wydarzeń naukowych minionego miesiąca zaprasza Łukasz Lamża.

Zaminowane podejście do portu w Odessie, nieobsiane pola i tony zboża uwięzione w ukraińskich spichlerzach. Wojna nałożyła się na pandemię i coraz mocniej widoczne zmiany klimatyczne. Według ONZ liczba głodujących ludzi zwiększy się o 440 milionów - do 1,5 miliarda. Najgorsza sytuacja będzie w pasie Sahelu i Rogu Afryki. Dlaczego te kraje były tak mocno uzależnione od dostaw z Rosji i Ukrainy? Jakie mają alternatywy? I kogo będą obwiniać za ewentualną katastrofę? Rozmawiają: Wojciech Jagielski i Krzysztof Story.

Joanna Lewandowska, artystka z fundacji Czerwone Noski: "Byłam w obozie Moria w Grecji i Sudanie Południowym. Wiem, że wszystkie dzieci na całym świecie kochają bańki mydlane. W rzeczywistości, która składa się głównie z błota, smrodu i skleconych naprędce chat, może wydawać się, że chwila śmiechu to niewiele. Nie zgadzam się - to że dziecko wychodzi w swoim jedynej koszulce na scenę i przez chwilę jest ważne, jest królem tej sceny - to jest ogromna wartość".

Juliusz Chrząstowski, aktor: „W podstawówce byłem »Usiek«. Usiek był klasowym prymusem. I nagle coś mnie tknęło – i stałem się urwisem: wywróciłem ławkę, krzesło, złamałem linijkę, zacząłem krzyczeć. Dostałem brawa, wszyscy byli zdziwieni, że zobaczyli moją inną stronę. I ja sam wtedy siebie zobaczyłem. Przez moment byłem kimś zupełnie innym”.

Sabina Jakubowska, doula: Wyobraźmy sobie, że stoimy na wzgórzu Bocheniec w Jadownikach, skąd bardzo dobrze widać okolicę i np. bitwę na Sterkowcu, gdzie po jednej stronie stali Moskale, po drugiej – Austriacy, słychać huk, dym, ogień. I w tym wszystkim niepewność losu, istnienia, jutra. Jak wyjść z domu i iść do porodu? Jak powiedzieć rodzącej: nie bój się, otwórz się. Wydaj dziecko na świat. Jaki ten świat? czy w ogóle warto?