Pargar

در پی دریافت نامه‌ای از جیمی کارتر رئیس جمهورسابق آمریکا، پزریدنت ترامپ به او زنگ می‌زند. هر دو موافقند که چین "دارد از آمریکا سبقت می‌گیرد." بر اساس آنچه از این مکالمه می‌دانیم کارتر در ادامه می‌گوید از چهل سال پیش که بین چین و آمریکا روابط عادی برقرار شده چین حتی یک سنت خرج جنگ نکرده ولی آمریکا به طور مداوم در جایی از جهان در حال جنگ بوده و سه تریلیون دلار خرج این جنگ‌ها کرده است. آنها که آینده را از آن چین می‌دانند وقتی چند ماه پیش، این ماجرا را از زبان جیمی کارتر شنیدند خوشحال شدند. اما آیا این داستان چیزهایی را ناگفته نمی‌گذارد؟ شتاب رشد اقتصادی چین رو به کاهش است. جمعیت آن به دلیل احساس ناامنی اقتصادی ترجیح می‌دهد پس انداز کند تا خرج، و این اقتصاد کشور را کم بنیه می‌کند. رهبران چین میلیون‌ها نفر را که امید به توسعه سیاسی داشتند ناامید کرده‌اند و میلیون‌ها مسلمان را یا در اردوگاه‌های بازپروری یا در شهرهای‌شان در معرض محدودیت‌های عقیدتی گذاشته‌اند. اینها کافی است تا پیچیدگی‌های این سوال که آینده از آن چین است یا آمریکا را دریابیم. در برنامه‌ی این هفته یونس جلالی کارشناس انرژی که هم در چین و آسیای شرق و ه

جنگ های ایران و روسیه دویست سال پیش در جریان بود اما مهر شکست در آن ها بر ذهنیت ایرانی چنان زنده است که از عهدنامه های پایان جنگ ها هنوز در مجادلات سیاسی روز استفاده می‌شود. ولی این جنگ ها ممکن بود تحت شرایطی به نتیجه ی دیگری بینجامند؟

اهمیت سکس در زندگی چقدر است؟ با چه سنجه هایی می شود جواب این سوال را یافت؟ چه بخش از سکس طبیعی ست و چه سهمی از آن مربوط است به اجتماع و ساخت اجتماعی؟ بین سکس و عشق می توان رابطه ی قابل تعریفی یافت؟

تاثیر مهاجرت بر زندگی زناشویی چیست؟ آیا مهاجرت انگیزه‌ی جدایی در یکی از طرفین ازدواج را افزایش می‌دهد؟ زندگی در کشور جدید در رفتار زن و مرد چه تفاوتی ایجاد می کند؟

صد سال است که افغانستان مستقل شده. این استقلال صد ساله برای مردم کشور چه ثمراتی داشته است؟ در افغانستان به طور سنتی روز استقلال با جشن‌های مردمی همراه بوده و صحنه‌هایی آفریده که در کشورهای دیگر کم‌تر می‌بینیم. شاید به نحوی متناقض زیستن در جنگ و نابسامانی ست که مردم را به شادمانی در سالگرد استقلال در سال‌های پیش واداشته. آیا در خاطره‌ی جمعی این مردم جنگ‌های پیاپی با تلاش برای حاکم شدن بر سرنوشت خود و حفظ استقلال گره خورده است؟ جواب این سوال و سوال‌های مشابه را اگر نمی دانیم حالا در صد سالگی استقلال افغانستان زمانی مناسبی ست برای پرسیدن آن‌ها. استقلال افغانستان در واکنش به چه چیز بود و این استقلال از آن زمان برای این سرزمین و مردمش چه به بار آورده است؟ اگر صد سال پس از استقلال افغانستان، دولت متمرکز ملی که نماد استقلال هر مملکتی ست بر بخش مهمی از خاک کشور حاکم نیست و اگر این دولت در مذاکرات بر سر آینده کشور حضور ندارد آیا می توان با خوشبینی از ثمرات استقلال صد ساله نام برد؟

گفته می شود ناامیدی اجتماعی و ندیدن روزنه و مفری برای برون رفت از وضعیت موجود بیان حال و روز کنونی بیشتر مردم در ایران است. امید اجتماعی چیست و در شرایط ایران امروز به چه چیزهایی می توان امید بست؟

تا حال شده هنرمندی حرف دل شما را بزند آن هم در بدترین شرایط روحی تان؟ شده عصیان و درماندگی، انسداد فکری و سیاسی، گذشته گرایی سترون و فقدان امید، همه ی این ها به زبانی که زبان شماست بیان شود؟ چنین شود ولی ساعتی بعد از خود پرسیده باشید که این اما چه دردی از من دوا کرد؟

آیا تسنن و تشیع را از منظر نظریه‌ی سیاسی مستتر در آن‌ها می‌توان مقایسه کرد؟ اگر می‌توان، نتایج چیست؟ اصل امامت در شیعه و نوع رابطه‌ی دیانت و سیاست در تسنن هر یک از این دو مذهب را به کدام سو برده است؟

آتئیسم یا خداناباوری چیست و چرا گفته می شود در کشورهایی چون ایران و افغانستان در حال گسترش است؟

جنگ روانی احساسات را هدف قرار می دهد تا از طریق آن افکار را عوض کند. دولت های آمریکا و ایران که درگیر یک جنگ روانی تمام عیار شده اند این را می دانند. این جنگ روانی چه برد و باخت هایی و چه عاقبتی ممکن است داشته باشد؟

از روحانیون شاخصی که در انقلاب ایران در کنار آیت الله خمینی بودند تعداد کمی در صحنه‌اند. بیشتر آنان را یا مرگ ربوده یا دچار پیری و فترت شده اند. آیا جمهوری اسلامی توانسته نسل جدیدی از روحانیون جایگزین را تربیت کند؟

سی سال از مرگ آیت الله خمینی می گذرد و سی سال از شروع رهبری آیت الله خامنه ای. بنایی که جمهوری اسلامی نام دارد بیشتر محصول دست کدام یک از این دوست و کدام یک از دو بیت خمینی و خامنه ای شانس بیشتری دارد تا در ادامه متولی این بنا شود؟

بسیاری از کسانی که از رهبر شدن آیت الله خمینی در انقلاب ایران تاسف می‌خورند می‌گویند خمینی انقلاب را دزدید. آیا چنین است؟ ممکن بود تحت شرایطی انقلاب ایران با رهبری غیر از آیت الله خمینی به سرانجام برسد؟

فیزیک کوانتوم چه می گوید؟ ناسازگاری فیزیک کوانتوم با فیزیک کلاسیک به چه مسائلی در علم فیزیک دامن زده و چه پیامدهای فلسفی به دنبال داشته است؟

سوگواری در فرهنگ های مختلف چه کارکردی دارد؟ در غم از دست دادن نزدیکان چه مراحل روحی طی می کنیم و عزاداری برای آنان تا چه حد از سختی این مراحل می کاهد؟

آیا حکومت محمدرضا شاه پهلوی قابل اصلاح بود؟ چهار دهه فاصله از نظام پادشاهی این امکان را به ما می دهد که بپرسیم آن نظام قابلیت اصلاحی داشت یا نه. اگر نداشت چرا و اگر داشت چرا مخالفانش نتوانستند آن را دریابند؟

بسیاری از مخالفان دولت آمریکا آنچه در ونزوئلا در جریان است را تلاش برای تغییر رژیم می‌نامند. این همان سیاستی ست که از نظر آنان دولت ترامپ در مورد ایران هم در پیش گرفته. آمریکا در ونزوئلا در پی چیست و چقدر در رسیدن به هدفش موفق بوده؟

چهل سال پس از انقلاب، آیا زمینه ی ظهور یک رهبر سیاسی در جامعه ی ایران وجود دارد یا تجربه ی انقلاب و سرکوب، مانع از شکل گیری رهبری سیاسی اعتراض های مردمی می شود؟

رهبرسیاسی چه شرایط و چه کیفیاتی دارد که او را یک سر و گردن بالاتر از دیگر بازیگران زبده‌ی سیاسی قرار می دهد؟ کدام رهبران سیاسی در یک صد سال اخیر بیشترین کیفیات رهبری را از خود نشان داده اند؟

آیا بخشی از جریان چپ در سطح جهانی بر اثر ستیزه جویی با آمریکا جانب جمهوری اسلامی را نگرفته است؟ مبارزه با آمریکا به هر بهایی، به چه نتایجی می انجامد؟