Be Ebarat-e- Digar

گفت‌و‌گوی عنایت فانی با سعید مدنی، مدیر پروژه پژوهشی «آتش خاموش» در مورد اعتراضات آبان که بتازگی در ایران گزارشی در مورد آن منتشر شده است. آقای مدنی باور دارد که « هم بر اساس تحلیل وضعیت ذهنی جامعه ایران و هم بر اساس تحلیل وضعیت عینی موجود …..تا اطلاع ثانوی زمینه‌های یک انقلاب همه‌جانبه وجود نداره، انقلاب شرایط عینی و ذهنی خودش را می‌خواد و علیرغم اینکه شرایط عینی اون وجود داره، شرایط ذهنی اون وجود نداره». بخش اول گفت و گو با سعید مدنی در مورد علل اعتراضات آبان ۹۸، اینکه معترضان عمدتا از چه قشر و طبقه‌ای بودند، خواسته‌های آنها چه بود و آبان ۹۸ چه تفاوت‌هایی با اعتراضات پیشین دارد در این برنامه به عبارت دیگر

داریوش طلایی، آهنگساز و نوازنده برجسته تار و سه‌تار باور دارد که دانش عمیق از ردیف و دستگاه‌ها می‌تواند راهی برای نوآوری باشد و پرچم موسیقی (سنتی) ایرانی را در آینده در اهتزاز نگه دارد. 'ردیف مگه چیه؟ ردیف ادبیات موسیقی ماست…ما از زمانی که می‌گیم موسیقی ایرانی، باید به یک چیزی اتکا بکنیم…شما زبان موسیقی ایرانی را که بدونین، می‌تونین با این زبان موسیقی نو بسازین' و 'یکی از خصوصیات مهم ایشون (استاد شجریان) این بود، که چند بُعدی بودن و سرسپرده یک مکتب نمی‌شدن'. اهمیت فراگیری سنت‌های موسیقی ایرانی در مدرن کردن آن و نقش استاد شجریان در این مدرن‌سازی از زبان داریوش طلایی در بخش دوم گفت و گو با عنایت فانی در برنامه به عبارت دیگر

چرا استاد محمدرضا شجریان نماد هویت موسیقی ایرانی شد؟‌ داریوش طلایی، موسیقیدان و استاد شناخته‌شده تار و سه‌تار می‌گوید«ما از یک دوره‌ای هویت برامون مطرح میشه، حالا این هویت می‌تونه هم به شکل یک شعار سیاسی در بیاد، هم می‌تونه یک واقعیت فرهنگی باشه…. حالا موسیقی هم می‌تونه این حالت را داشته باشه…از یک دوره‌ای به بعد ما می‌گیم موسیقی ایرانی، یعنی این صفت ایرانیت را ما به این اضافه می‌کنیم» و می‌افزاید که بسیاری از استادان موسیقی ایران دهه پنجاه، بویژه محمدرضا شجریان و محمدرضا لطفی همان تصنیف‌های شیدا و تصنیف‌های قاجاری را طوری ارائه دادند که جوانها مجذوب شده و آنها را گوش کرده و می خواندند. داریوش طلایی مهمان این برنامه و برنامه هفته آینده به عبارت دیگر است

جان قزوینیان ، مورخ و پژوهشگر روابط ایران و آمریکا و نویسنده کتاب «آمریکا و ایران؛ یک تاریخ» می‌گوید: «در اون زمان [در میانه سده ۱۹] هم در آمریکا و هم در ایران احساسات ضد انگلیسی بسیار زیادی وجود داشت و راستش را بخواهید چیزی که در آغاز ایران و آمریکا را همبسته کرد بیزاری مشترکشون از بریتانیا بود» و «اولین اختلاف میان ایران و آمریکا بر سر این بود که ایران می‌خواست آمریکا بیشتر در امور ایران مشارکت کنه و آمریکا می‌خواست مشارکت کمتری داشته باشه، این باور نکردنیه» جان قزوینیان مهمان این برنامه به عبارت دیگر ناگفته‌های جالبی از دوستی تا دشمنی آشتی‌ناپذیر بین دو کشور دارد.

ایغورهای چین اقلیت مسلمانی هستند که بنا به گزارش‌ها در سالهای اخیر از طرف حکومت کمونیستی چین بشدت تحت فشار بوده و برخی از آنها حتی به اردوگاههای آموزش اجباری فرستاده شده‌‌اند. وئِر کای‌شی یک ناراضی سیاسی تبعیدی در تایوان که اصلیت ایغور دارد در گفت‌و‌گو با استیون سَکِر از بخش جهانی بی‌بی‌سی می‌گوید که ترکیه شاید تنها کشور مسلمانی باشد که از این اقلیت مسلمان دفاع کرده است و «سیاست ارتباط با چین که دنیا در سی سال گذشته دنبال کرده جهان رو تغییر داده نه چین رو» . وئِر کای‌شی در باره فشارهای پکن بر ایغورهای چین در این برنامه به عبارت دیگر.

در حالیکه افغانستان این‌روزها بیش از پیش در خون جوانان خود می غلتد، نمایندگان دولت افغانستان و طالبان که قرار بوده با وساطت آمریکا در مسیر صلح حرکت کنند، بدون نتیجه ملموسی در قطر در انتظارند. حالا چشمها به انتخابات آمریکا دوخته شده که نتیجه‌اش شاید بر سرنوشت جنگ و صلح در افعانستان هم تاثیر بگذارد. سَروَر دانش، معاون دوم رئیس جمهوری افغانستان و یکی از معماران قانون اساسی فعلی این کشور، مهمان این برنامه به عبارت دیگر است. تاثیر انتخابات آمریکا بر افغانستان، مواضع دولت افغانستان درمورد صلح و سرنوشت احتمالی قانون اساسی این کشور از جمله موضوعات این گفت‌و‌گو است.

"هر چقدر جناح راست استراتژیک فکر می کرد برای تسخیر قدرت در ایران و استراتژیک رفتند جلو قدرت را گرفتند این طرف (جناح چپ) اینطوری نبود، حتی آقای منتظری" در بخش دوم گفت و گو بااکبر گنجی در مورد نوار بتازگی منتشر شده جلسه آذر ۱۳۶۳ سپاه پاسداران که در آن عده ای از فرماندهان عملیاتی به فرماندهٔ وقت کل سپاه پاسداران اعتراض داشتند، اختلافی که به زعم او از خیلی قبل شکل گرفته بود، برنامه به عبارت دیگر این هفته به این موضوع پرداخته که تسخیر قدرت از طرف یک جناح در سپاه از چه زمانی شروع شد و آیا موفقیت‌آمیز بود؟

فیلم مستند کودتای خزنده سپاه که اخیرا از بی بی سی فارسی پخش شد واکنش های زیادی را بخصوص از طرف فرماندهان و سرداران گذشته و حال سپاه و مقامات دولتی و رسانه های وابسته به سپاه بر انگیخت. این فیلم بر پایهٔ نواری تهیه شده بود از جلسه ای که عده ای از فرماندهان معترض عملیاتی سپاه در آذر ۱۳۶۳ با فرماندهٔ وقت کل سپاه پاسداران داشتند. یکی از آن معترضان که درآن نوار حضور پر شوری دارد اکبر گنجی ست که در آن زمان در بخش آموزش سپاه فعالیت می کرد. او در این برنامه و برنامهٔ آیندهٔ به عبارت دیگر مهمان عنایت فانی ست با این سؤال ها: نقش او در این اعتراض ها واقعا در چه حد بود؟ آیا دعوای درون سپاه در حقیقت دعوای چپ و راست حاکمیت، دعوای موافقان و مخالفان آیت الله منتظری بود؟ در جلسهٔ معترضان با نمایندگان مجلس چه گذشت همینطور در جلسهٔ آنها با آیت الله منتظری و جلسه های مشابهی که در شهرهای دیگر حول این اعتراض ها تشکیل می شد.؟ آیا آنطور که معترضان می گفتند جناح به اصطلاح راست سپاه از همان زمان استراتژی و برنامه برای قبضهٔ قدرت داشت؟

ژیو وانگ، دانشجوی چینی-آمریکایی که در ایران به جاسوسی اعتراف کرده و به ده سال زندان محکوم شده بود می‌گوید «به من گفتند اگر اعتراف نکنی دیگر هرگز زن و بچه‌ات را نخواهی دید»… و «من به هیچ کشوری خیانت نکردم، تنها به خودم خیانت کردم». او که برای تحقیق تز دکترای خود در مورد سلسله قاجار به ایران رفته بود در سال ۱۳۹۸ با یک زندانی ایرانی در آمریکا مبادله و آزاد شد. ژیو وانگ مهمان عنایت فانی در این برنامه به عبارت دیگر است.

آیا سازمان‌های جهان‌شمولی مثل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌توانند در لابلای نزاع‌های سیاسی جهان قرن بیست و یکم، مثلا در مورد برنامه‌های اتمی ایران، کره شمالی و عربستان سعودی کارآیی داشته باشند؟ رافائل گروسی، مدیرکل آژانس در گفت‌و‌گو با استیون سَکِر از برنامه هارد تاک بی بی سی جهانی می گوید « بله من در موقعیت دشواری هستم»... ولی...«کارِ من اینه که ناظر هسته‌ای باشم، نه بیشتر و نه کمتر». گفت‌و‌گوی رافائل گروسی با استیون سَکِر در برنامه به عبارت دیگر این هفته.

چرا با وجود پروژهای زیاد در سیستان و بلوچستان، مشکلات اولیه زندگی مردم پا برجاست و کودکان همچنان هنگام آب آوردن در تالاب‌ها غرق می‌شوند؟ «استان سیستان و بلوچستان، استان پروژه هاست. …من اسمش را می‌گذارم استان کلنگ و روبان…، یعنی من فکر کنم در ۴۰ سال گذشته در استان سیستان و بلوچستان حداقل نیم میلیون پروژه کلنگ زنی شده». مشکلات و مصائب معیشت و اجتماعی در سیستان و بلوچستان از زبان دکتر عبدالستار دوشوکی، مدیر مرکز مطالعات بلوچستان در لندن در برنامه به عبارت دیگر این هفته.

متئو محمد فرزانه، استاد تاریخ در آمریکا که بتازگی کتابی به نام «زنان ایرانی و جنسیت در جنگ ایران و عراق» به زبان انگلیسی منتشر کرده، می‌گوید: »مخصوصا وقتی راجع به جنگ داره نوشته می‌شه، مردها این تاریخ را می‌نویسند، معمولا زن براشون یک چیز حل شده است. زن تو خونه است، داره از بچه نگهداری می‌کنه و بقول معروف اون پایگاه خونه را ازش محافظت می‌کنه که آقا برگرده از جنگ». متئو محمد فرزانه، در گفت‌وگوی اختصاصی با سام فرزانه در به عبارت دیگر این هفته.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل معتقد است که ویروس کرونا باعث شیوع نفرت شده. 'در همین یک ماه گذشته چندین نمونه از فوران این موارد ملی‌گرایانه رو شاهدش بودیم که به نظر من برای مبارزه با کرونا مضر هستند'. تاثیرات کرونا بر سیاست و زندگی انسان در گفت‌و‌گوی زینب بداوی از برنامه هاردتاک بخش جهانی بی بی سی با آنتونیو گوترش در این برنامه به عبارت دیگر.

احمد بخارایی، استاد دانشگاه و جامعه‌شناس باور دارد که «جنس فروپاشی اجتماعی با جنس فروپاشی سیاسی متفاوته … فروپاشی سیاسی در ایران چرا اتفاق نمی‌افته به این زودی؟ به دلیل اینکه نظام سیاسی ما با یک سری ارزش‌ها پیوند خورده که اون ارزش‌ها یک قدمت هزار و چهارصد ساله دارن». بخش دوم گفت‌و‌گو با احمد بخارایی در مورد عواقب فروپاشی اجتماعی در برنامه به عبارت دیگر

«جامعه دو قطبی می شه، صدای این طرف به اون طرف نمی رسه، صدای اون طرف به این طرف نمی رسه. دیالوگ صورت نمی گیره، انگار هر کس ساز خودش را می زنه». احمد بخارائی، استاد دانشگاه و مدیر گروه مسائل و آسیب های اجتماعی انجمن جامعه شناسی ایران می گوید، جامعه ایران در حال فروپاشی اجتماعی است. منظور او چیست و او بعنوان یک جامعه شناس چه خطراتی می بیند؟ بخش اول گفت و گو با احمد بخارائی در برنامه این هفته به عبارت دیگر

"الان اگر یک کمیسیونی [بین المللی] از نزدیک پرونده آقای تمجیدی و مرادی و رجبی را که زیر اعدام هستند دنبال کنه و دورنما این باشه که اگراین افراد اعدام شن، این میشه یک پرونده کیفری که یک مکانیزم بین‌المللی داره نظارت می‌کنه برش، این می‌تونه جلوگیری‌کننده‌تر باشه." دلجو آبادی، مدیر سازمان همبستگی با پناهندگان ایرانی که در سالهای اخیر در خصوص دادخواهی زندانیان کشته شده در زندانهای ایران هم فعال است، باور دارد که بعد از ۴۱ سال شیوه دادخواهی در ایران باید عوض شود. دلجو آبادی مهمان این برنامه به عبارت دیگر است.

ناصر مهاجر که چندین دهه از عمر خود را صرف پژوهش در مورد زندان و اعدام بعد از انقلاب سال ۱۳۵۷ ایران کرده و چندین کتاب در این باره نوشته که آخرین آن «صداهایی از یک کشتار» است، می‌گوید: «اينكه چرا یک بخش بزرگی از کار خودم را درباره زندان کردم، این بودش که من گمان دارم که یکی از گره‌گاههایی که انقلاب ایران را باعث شد که به این مسیر بیفته، مسئله حقوق بشر بود یا بی توجهی به مسئله حقوق بشر در ایران بود». اعدام‌های گسترده دهه شصت و مسئله حقوق بشر در ایران در گفت‌و‌گو با ناصر مهاجر در برنامه به عبارت دیگر این هفته.

محیط زیست چیست و چرا حفظ جنگل‌ها برای آن مهم است؟ وضعیت جنگل‌ها در جهان و در ایران چگونه است؟ «جنگل‌ها قبل از اینکه انسانها در اونها دخالت بکنند، خودشون زادآوری می کردند، زادآوری جنگل، کار جنگله، کار جنگل را به جنگل واگذار کنیم، فقط عواملی که مانع از رشد جنگل میشه، مثل دام، مثل بهره‌برداری‌های غیراصولی و قاچاق چوب، اینها را از سرشون برداریم». نظرات، نگرانی‌ها و توصیه‌های مظفر شیروانی، متخصص و مشاور بین‌المللی جنگل و محیط زیست، در گفت‌و‌گو با عنایت فانی در برنامه به عبارت دیگر این هفته.

شهروندخبرنگاری و خبرنگاری در سه کشور فارسی‌زبان چه وضعیتی دارد؟‌ «این قانون (مطبوعات) بیشتر قانونی برای سرکوب آزادی اطلاع رسانیه تا حمایت و حفاظت از آزادی بیان، آزادی رسانه‌ها و مطبوعات در ایران» و «در افغانستان عملا فشارهای دولت به آن شکلی که در ایران هست، نیست....طالبان یکی از اصلی ترین حامیان سرکوب مطبوعات و ایجاد وحشت هستند» و «تاجیکستان ...با یک مشت آهنین در برابر آزادی اطلاع رسانی مقاومت می کنه». اینها پاره‌هایی از گفته‌های رضا معینی مسئول دفتر کشورهای فارسی زبان در سازمان گزارشگران بدون مرز در این برنامه به عبارت دیگر است.

دنی دانون، سفیر اسرائیل در سازمان ملل در گفت و گو با استیون سکر از برنامه هاردتالک بخش جهانی بی بی سی می‌گوید که بخشی از سرزمین‌های کرانه باختری اشغالی که بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، قصد الحاق آن به کشور خود را دارد، بر«اساس کتاب مقدس یهودیان به اسرائیل تعلق دارد»، باوری که بوضوح در تناقض با قوانین بین‌المللی است. دنی دانون، سفیر اسرائیل در سازمان ملل در این برنامه به عبارت دیگر