Pigion: Highlights For Welsh Learners

S'mae... Dach chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma …” Beti A’I Phobol – Sul a Iau – 26 a 30/04/20 Cai WilshawGwestai Beti George oedd y sylwebydd gwleidyddol Cai Wilshaw ac yn y clip yma mae e’n sôn am ei brofiad o weithio fel intern i Nancy Pelosi, sef menyw, neu ddynes, fwya pwerus Unol Daleithiau AmericaSylwebydd gwleidyddol Political correspondentEtholiadau ElectionsCyswllt ConnectionRhydychen OxfordYmweliad A visitGwleidyddiaeth PoliticsY Gyngres CongressSwyddfa’r wasg The press officeChwant DesireCynhadleddau’r wasg Press conferences --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------COFIO – Sul a Mercher 03 a 06/05/20 Colur Cai Wilshaw oedd hwnna’n sôn wrth Beti George am Nancy Pelosi. Gwesteion gwahanol iawn i Cai oedd gan Beti ar un o’i rhaglenni yn 1976. Pobol ifanc oedd the

S'mae... Dach chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma … Recordiau Rhys Mwyn Llun 20/04/20 Heledd Watkins "Mae clipiau'r wythnos hon i gyd yn sôn am sut mae gwahanol bobl yn ymdopi gyda'r sefyllfa anodd sydd wedi codi oherwydd Covid-19. Dyma Heledd Watkins o'r band HMS Morris yn dweud ar ba gerddoriaeth mae hi'n gwrando yn ystod y cyfnod yma..." ymdopi - to cope profiadau cerddorol - musical experiences gwyllt a gwallgof - wild and mad llwyth - loads droeon - several times yn benodol - specifically syllu - staring gorfeddwl - overthinking cynrychioli - to represent trefnu - arrange Sioe Frecwast "Sul – 19/04/20 Meilir Rhys Williams ".Nesa, sut dach chi'n cadw'n brysur yn y cyfnod anodd yma - garddio, coginio, gwrando ar Radio Cymru? Ar y Sioe Frecwast dydd Llun clywon ni sut oedd yr actor Meilir Rhys Williams o Rownd a Rownd yn cadw ei hun yn brysu

Aled Hughes Gwener 17/04/20 Breuddwydio "Dych chi'n cofio eich breuddwydion? Dych chi'n breuddwydio am bethau gwahanol oherwydd argyfwng y feirws? Dyna rai o'r pethau gododd mewn sgwrs gafodd Ffion Dafis gyda'r seiolegydd Dr Mair Edwards. Yn ôl Dr Mair mae cwsg a breuddwydio yn bwysig iawn i’n iechyd meddwl ni ac mae'r adeg anodd yma yn gwneud i bobl freuddwydio mewn ffyrdd gwahanol iawn"breuddwydion - dreams argyfwng - crisis hynod lachar - extremely vivid yr eglurhâd - the explanation trwmgwsg - deep sleep ymwybodol - aware pryder - concern yn fwy tebygol - more likely cyfuniad - a combination ansawdd cwsg - the quality of sleep Ifan Evans Dydd Iau 16/04/20 Bronwen Lewis"Ffion Dafis oedd honna yn eistedd yn sedd Aled Hughes ddydd Gwener diwetha ac yn cael sgwrs gyda'r Dr Mair Edwards am freuddwydio. Nid Ffion oedd yr unig un oedd yn eistedd yn sedd y cyflwynydd arferol. Dydd Iau Trystan Ellis Morris oedd yn cymryd lle Ifan Evans a buodd e'n sgwrsio gyda'r gantores Bronwen Lewis o Flae

"…clip o Fy Stori i, a stori Glyn Jones sy'n dioddef o'r cyflwr MS oedd yn cael ei rhannu wythnos diwetha. Yn y clip yma mae e'n sôn am rai o'r trafferthion mae e'n wynebu wrth ddefnyddio cadair olwyn ar drafnidiaeth gyhoeddus…. " Fy Stori i - Glyn Jones dioddef o'r cyflwr - suffering from the condition trafferthion - problems cadair olwyn - wheelchair trafnidiaeth gyhoeddus - public transport sicrhau - to ensure 'set ti'n synnu - you'd be surprised anghyfreithlon - illegal dwn i'm faint o weithiau - I don't know how many times sefyllfa - situation ymddiheuro - to apologise"Glyn Jones oedd hwnna'n sôn am rai o'r trafferthion wrth ddefnyddio cadair olwyn ar drafnidiaeth gyhoeddus. Mae'r rhan fwya'r clipiau wythnos yma yn cyfeirio at sut mae pobl yn ymdopi gyda'r sefyllfa sy'n bodoli oherwydd Covid-19. Dyma i chi fam a merch, Gwenda a Gaynor Owen, oedd yn arfer gweld ei gilydd bob dydd yn y gwaith ond sy nawr yn gorfod dibynnu ar Facetime i gadw mewn cysylltiad... " Dros Ginio - Gwenda a Gaynor y

Bore Cothi Mercher 01/04/20 Carys a Meryl "...Cafodd Shan Cothi sgwrs ddydd Mercher gyda Carys Eleri a'i mam Meryl o’u tŷ yn Y Tymbl ger Llanelli. Mae’r ddwy yn hunan-ynysu ond yn cadw eu hunain yn brysur hefyd gan fod yna Hot Tub newydd gyrraedd y tŷ. Maen nhw’n sôn yn y sgwrs am Nia Medi , merch Meryl a chwaer Carys Eleri ydy hi..."hunan ynysu - self isolating creadigol - creative synfyfyrio - to meditate i'r gwrthwyneb - to the contrary mor glou - so quickly ar garlam - at a pace cynnal - to sustain rhoi at ei gilydd - to assemble Uwch - at ei gilydd piben ddŵr - water pipe Aled Hughes Dydd Llun 30.03.2020 Ffaith ffyrnig "Meryl a Carys Eleri yn edrych ymlaen at yr Hot Tub. Carys gudda llaw ydy prif seren y ddrama Parch ar S4C. Gyda'r ysgolion ar gau, mae Aled Hughes yn annog plant Cymru i gysylltu gyda ffaith ffyrnig y dydd. Llew o Brynrefail, ger Llanberis, oedd yn sgwrsio ac yn rhoi ffaith bore Llun, a ffaith ffyrnig iawn oedd hi hefyd..." annog - to encourage ffaith

"Mae Bryn Terfel wedi gorfod canslo misoedd o gyngherddau ar ôl iddo fe gael damwain yn Bilbao. Dyma Bryn yn siarad gyda Shan Cothi ac yn sôn am sut digwyddodd y ddamwain ac am yr help mae e'n ei gael i wella." Bore Cothi - Bryn Terfel llithro ar bafin - to slip on a pavement gohirio - to postpone pigwrn - ankle ar y trywydd cywir - on the right track amser brawychus - frightening times fy nghalon i'n gwaedu - my heart bleeds heriol tu hwnt - extremely challenging cymeradwyaeth - applause bagl - crutch yn ganiataol - for granted"Bryn Terfel oedd hwnna'n sgwrsio gyda Shan Cothi. Dydd Sadwrn, Sion Tomos Owen o Dreorci oedd yn trio gwneud i Geraint, Elan a holl wrandawyr Radio Cymru chwerthin yn y slot 'Munud i Chwerthin' gyda stori am ei fam-gu"Y Sioe Sadwrn - Munud i Chwerthin paratoi - to prepare sa i 'di bod - dw i ddim yn gwybod mam-gu - nain rhy barchus - too repectable chwydu - to vomit tad-cu - taid "Dwy stori ddoniol yn fa'na am fam-gu Sion Tomos Owen. Mae'r Dr Radha Nair Roberts yn dod o Sin

"S'mae... Dach chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma …" Galwad Cynnar Dydd Sadwrn 21/03/20 Y Foryd Fach "…Rhys Jones yn disgrifio'r Foryd Fach ger Caernarfon. Mae'r Foryd yn lle pwysig iawn o ran byd natur ac mae'n bosib gweld adar arbennig iawn yno. Dyma flas ar sgwrs Rhys Jones ar Galwad Cynnar bore Sadwrn diwetha... " amrywiaeth - variety nodweddiadol - typical gwyddau duon - black geese unigryw - unique gaeafu - to spend winter gorgyffwrdd - to overlap cynyddu - to increase daearyddiaeth - geography ddim mor gyfarwydd - not as familiar deheuol - southernly Rhaglen Ifan Evans Iau – 19/03/20 Dofednod "Darlun o'r Foryd Fach ger Caernarfon yn fan'na ar Galwad Cynnar. Mi wnawn ni aros efo adar yn y clip nesa gan ei bod hi'n Ddiwrnod Dofednod dydd Iau diwetha – cyfle i ddathlu ein ffrindiau bach pluog. A gwestai Ifan Evans oedd rhywun sydd wrth ei fodd ynghanol

Hwyrnos Georgia Ruth - Ynys Blastig niwed </dt><dd> harm amgylchedd </dt><dd> environment creadigol </dt><dd> creative lleihau defnydd </dt><dd> reduce the use Cyfarwyddwraig </dt><dd> Director (female) darn o gelf </dt><dd> piece of art gorddefnydd </dt><dd> overuse atgoffa </dt><dd> to remind pi pi'n bob man </dt><dd> urinating everywhere hybu </dt><dd> to promote "Dyn wedi clywed llawer iawn yn ddiwedddar am y niwed mae plastig yn ei wneud i'r amgylchedd, ond dych wedi clywed am yr Ynys Blastig? Prosiect gan Gyngor Gwynedd ydy e a dyma'r actor Iwan Fon yn esbonio wrth Sian Eleri beth yn union yw Ynys Blastig... " Sioe Frecwast Radio Cymru 2 - Gwyneth Keyworth ymddangos </dt><dd> to appear cyd-actorion </dt><dd> co-actors profiad </dt><dd> experience cyfres </dt><dd> series doniol </dt><dd> funny go iawn </dt&

Rhaglen Aled Hughes - Cŵn defaid gwrando'n astud - listening attentively hyfforddwr cŵn defaid - sheepdog trainer o fri - of renown chwip o sgil - a heck of a skill y prif ci - the main dog y brenin - the king pencampwriaeth - championship llinach - pedigree gast - bitch ara deg - slowly Aeth Aled Hughes draw i Langwm ger y Bala i siarad gydag Aled Owen am ei gŵn defaid. Dyma i chi flas ar y sgwrs... Stiwdio - Iaith Drama adlewyrchu cymdeithas ddwyieithog - reflecting the bilingual society colofnydd teledu - television columnist yn llwyr uniaith - totally monolingual cyd-destun - context ar bwys - near amddiffyn - to defend parchu'r gynulleidfa - respect the audience cyfarwydd - familiar y dihiryn - the villain sarhâd - insult "Aled Hughes yn fan'na yn siarad am gŵn defaid gydag Aled Owen. Maenifer o ddramâu ar S4C y dyddiau hyn yn defnyddio llawer o Saesneg yn ogystal â'r Gymraeg. Mae rhai yn dweud bod hyn yn adlewyrchu cymdeithas ddwyiei

Beti A'i Phobol - Alis Hawkins ail-gydio yn... - to reconnect with dros dair degawd - over three decades sbarduno'r chwant - to motivate the desire mynd bant - to go away annog - to encourage darganfod - to discover ar lafar - orally rhwydd - easy clytwaith - patchwork amrywiol - varied Mae Alis Hawlins yn dod o Gwm Cou ger Castell Newydd Emlyn yn wreiddiol ond wedi byw yn Lloegr ers dros drideg mlynedd. Roedd hi'n poeni ei bod yn colli ei Chymraeg ond mi wnaeth ffrind iddi hi ei helpu i ddod yn ôl i'r arfer o siarad yr iaith ac nawr mae hi'n rhugl umwaith eto. Yn y clip yma mae Allis yn sôn am rywbeth arall helpodd hi gyda'i Chymraeg hefyd. Gwrandewch ar hyn... Geraint Lloyd - Het Mali Sion yn enwedig - especially y gwynt yn hyrddio - the wind blowing strongly marchogaeth - horse riding ambell i gae - the odd field fan hyn a fan draw - here and thereIe, podlediad y dysgwyr wedi helpu Alis i ail-gydio yn ei Chymraeg - da on'd ife? Dych chi wedi clywed am yr Het ar Raglen Geraint Lloyd? Mae'r Het yn cae

Y darnau gorau o raglenni BBC Radio Cymru gyda chyflwyniadau clir a syml fydd o gymorth i chi wella'ch iaith. Bore Cothi - Aron Snowsill therapydd maeth - nutrition therapist mamgu - nain dynolryw - mankind gwyddoniaeth - science uwcholeuo - highlight symlrwydd - simplicity cyndeidiau - forefathers doethineb - wisdom analeiddio - analizing Mae Aron Snowsill yn gweithio fel therapydd maeth, sydd yn swnio fel rhywbeth modern iawn on'd yw e? Ond fel d'wedodd Aron wrth Shan Cothi wythnos diwrtha mae llawer iawn o'r hyn mae o'n ei wneud yn ei swydd wedi bod o gwmpas ers amser maith, ac yn bethau roedd ei fam-gu yn gwybod popeth amdanyn nhw. Aled Hughes - Golff arbed - to save paid â mwydro - don't talk nonsense chwythu - to blow peltan - a slap ymchwil - research camu'n ôl - to step back ty'd 'laen - come on! anelu - to aim hir oes - long life drain - thorns Aron Snowsill oedd hwnna yn siarad am ei waith fel therapydd maeth ar Bore Cothi. Mae Aled Hughes yn hoff iawn o drio pethau newydd a'r wythnos diwet

Uchafbwyntiau Radio Cymru dros yr wythnos ddiwethaf, gyda chyflwyniadau clir a syml fydd o gymorth i chi wella'ch iaith. Ifan Evans - Kat Von Kaige bwriadu rhyddhau - intends to release wastad wedi - always have dawnsio gwerin - folk dancing llefaru - recitation perthynas - relationship yn hollol - exactly y gwedill - the rest yn bendant - definitely trwm - heavy Mae Rhiannon Osbourne o Ferthyr Tudful yn wreslo ar draws Ewrop gan ddefnyddio'r enw Kat Von Kaige. Ond mae hi hefyd wedi sgwennu caneuon Cymraeg ac mae hi'n bwriadu rhyddhau albwm Cymraeg yn y dyfodol. Dyma hi'n sgwrsio gyda Ifan Evans. Rhaglen Aled Hughes - Monopoly dyfeisio - to invent annheg - unfair sylweddoli - to realise cynyddu eu cyfoeth - to increase their wealth dychmygu - to imagine y pendraw - the end dameg - parable yn weddol boblogaidd - fairly popular cogio - to pretend i'r gwrthwyneb - to the contrary Rhiannon Osbourne oedd honna'n esbonio sut mae sgwennu caneuon wedi ei helpu hi i ddod dros perthynas anodd. Ar raglen Aled

Uchafbwyntiau Radio Cymru dros yr wythnos ddiwethaf, gyda chyflwyniadau clir a syml fydd o gymorth i chi wella'ch iaith.Rhaglen Aled Hughes - Gwartheg yn siarad gwartheg - cattle brefu - mooing ymchwil - research ar brydiau hwyrach - at times perhaps tynnu lloiau - pulling calves blawd - cattle feed heffrod - heiffers tarw - bull fel diawl - intensely coelio - credu Yn yr wythnos pan ddaeth y ffilm 'Dr Dolittle' allan dyma Aled Hughes yn penderfynu basai fe'n trio cael sgwrs gyda gwartheg Bryn Roberts o Benisarwaun ger Llanberis. Roedd e wedi clywed bod gwartheg yn gallu brefu mewn 13 o wahanol ffyrdd a bod pob bref yn golygu rhywbeth gwahanol. Dyma sut aeth sgwrs Aled gyda'r gwartheg druan. Ar y Marc - Corau Rhys Meirion gelynion - enemies dewr - brave cyfres newydd - new series cythraul canu (idiom) - singing rivalry cyd-ganu - singing together profiad gwych - brilliant experience cantorion - singers ymarfer - rehearsal oddi cartre - away buddugoliaeth - victory Aled Hughes oedd hwnna'n trio cael

John Gwyn Jones, Dracula, Sioned Mai Davies, Taith John Lloyd, Y brodyr Hallam, Kate Bush

Yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol, Cerys Hafana, David Michael Hughes, Brecwast bore Felinfach, Cledwyn Jones, Hyrdi Gyrdi.

Rhiannon Davies, y theatr, Sharon Morgan, Ben Lake, Harry a Meghan, Bethan Gwanas.

John Alwyn Griffiths, Taron Eggerton, Myfanwy, Geraint Hergest, Elvis, a Martin Johnes.

Pwdin Nadolig, y tri gwr doeth, hanes blitz Abertawe a mwy...

Daniel Lloyd, Debbie Harry, Nepal, Acenion, a Sian Thomas.

Llyfr Adar Mawr y Plant, Beca Bake Off, Peggy Seeger, Aled Wyn Hughes, Anne Spooner, a Cath Wyllt Caernarfon.