De Technoloog | Bnr

Virtuele influencers zoals Lil Miquela en Esther Olofsson domineren ons digitale landschap en veranderen de manier waarop merken verhalen vertellen. Maar wat betekent dit voor ons begrip van authenticiteit en de balans tussen mens en technologie? In de nieuwste aflevering van De Technoloog onderzoeken Ben van der Burg, Mark Beekhuis en hun gast Maarten Reijgersberg de ethische en praktische vragen achter deze digitale trend. Ontdek hoe virtuele influencers grenzen vervagen, verhalen vormgeven en ons aanzetten tot nadenken over de toekomst van mens en machine. Wat maakt een influencer?Maarten Reijgersberg, een pionier op het gebied van digitale communicatie, stelt een prikkelende vraag: Zijn alle influencers niet gewoon virtueel? Zelfs menselijke influencers volgen vaak scripts en maken gebruik van filters om een zorgvuldig georkestreerd imago neer te zetten. Virtuele influencers zoals Esther Olofsson doen hetzelfde, maar met een verschil: ze zijn volledig gecreëerd door technologie, flexibel, onvermoeibaar en

In deze aflevering bespreken Mark en Ben samen met hun gast Laurens Hof van Fediverse Report de toekomst van sociale netwerken. En dan in het bijzonder decentrale sociale netwerken. Bluesky, een alternatief voor Twitter, staat centraal. Hof legt uit hoe Bluesky verschilt van andere platforms zoals Mastodon, dat gebruikmaakt van een ander protocol. De discussie gaat dieper in op de voordelen en nadelen van deze decentrale netwerken en de rol van open protocollen. Een verrassende conclusie die naar voren komt, is dat Bluesky wel eens de gedoodverfde winnaar zou kunnen zijn in de strijd om de volgende generatie sociale netwerken. Dit succes zal echter afhangen van de bereidheid van gebruikers om hun data publiek toegankelijk te maken. Dit roept de vraag op of gebruikers daadwerkelijk comfortabel zijn met deze mate van openheid en of er ruimte is voor een nieuw protocol dat beter omgaat met privédata. De hosts en hun gast bespreken ook de impact van blokkeerfuncties en communitybeheer op de gebruikerservaring. Ze

In deze aflevering van De Technoloog verkennen Mark en Ben een onverwacht fascinerend onderwerp op het kruispunt van feminisme en programmeertalen. Hun gast, Felienne Hermans, hoogleraar in de informatica, deelt haar inzichten en onderzoek naar hoe genderdynamiek de wereld van programmeertalen beïnvloedt. Mark en Ben stellen de vraag wat er zou gebeuren als vrouwen de meerderheid zouden vormen in de programmeerwereld en hoe de uitkomsten en de programmeertalen zelf zouden veranderen. Felienne bespreekt haar lezing en blog over feminisme in de praktijk en geeft voorbeelden van hoe feministische principes kunnen worden toegepast in de informatica. De discussie gaat over hoe de huidige programmeertalen vaak complex en ontoegankelijk zijn, wat een weerspiegeling is van een masculiene cultuur. Felienne geeft voorbeelden van hoe programmeertalen zoals Python, JavaScript en zelfs C++ toegankelijker kunnen worden gemaakt. Ze deelt haar ervaringen met het ontwikkelen van programmeertalen die toegankelijk zijn voor kin

In deze aflevering van de Technoloog, nummer 417, duiken Ben van der Burg en Mark Beekhuis in de wereld van slaaptechnologie met hun gast Lucia Talamini, hoofd van het UvA Slaaplab en oprichter van DeepSleep Technologies. Het gesprek begint met een discussie over de invloed van technologie op onze slaap en de paradox dat hoewel technologie bedoeld is om ons leven te verbeteren, het vaak juist onze slaap verstoort. Talamini benadrukt dat pre-industriële samenlevingen geen slaapproblemen kenden, wat suggereert dat moderne technologieën en levensstijlen een grote rol spelen in onze huidige slaapstoornissen. Een verrassende conclusie die al snel naar voren komt, is dat veel van de populaire slaaptrackers en gadgets niet zo nauwkeurig zijn als we denken. Talamini legt uit dat bewegingssensoren in smartwatches en andere apparaten vaak niet goed kunnen onderscheiden tussen stil liggen en daadwerkelijk slapen, wat leidt tot onnauwkeurige slaapdata. Dit roept de vraag op of we niet te veel vertrouwen op deze technolog

In deze aflevering van De Technoloog kijken we naar de ethische kanten van kunstmatige intelligentie. Dat doen we met Ben Zevenbergen, AI-ethicus bij Google. Hij deelt zijn ervaringen en uitdagingen als ethicus bij een van de grootste techbedrijven ter wereld. Hij vertelt hoe Google omgaat met de ethische kant van AI, zoals het ondersteunen versus vervangen van menselijk denkwerk. Een voorbeeld dat hij noemt, is hoe AI kan helpen bij het maken van huiswerk, maar tegelijkertijd het leerproces van studenten kan ondermijnen. Dit roept de vraag op: hoe zorgen we ervoor dat AI ons helpt zonder ons afhankelijk te maken? Een ander onderwerp is de rol van AI in zoekmachines en andere producten van Google. Zevenbergen legt uit hoe ethische overwegingen worden meegenomen in de ontwikkeling van deze technologieën. Hij benadrukt dat veel technische keuzes ook ethische keuzes zijn, en hoe belangrijk het is om verschillende perspectieven te overwegen bij het ontwerpen van AI-systemen. Het gesprek krijgt een interessante we

In deze aflevering van De Technoloog duiken we diep in de wereld van energieopslag en -productie met een fascinerend gesprek over de Battolyser. Onze gast, Mattijs Slee, medeoprichter van Battolyser Systems, neemt ons mee op een reis door de innovatieve technologie die zowel elektriciteit kan opslaan als waterstof kan produceren. Dit systeem kan een belangrijke rol spelen in de energietransitie. Mattijs Slee legt uit wat een Battolyser is en hoe het werkt. Het apparaat combineert de functies van een batterij en een elektrolyser, waardoor het zowel elektriciteit kan opslaan als waterstof kan produceren. Dit is essentieel voor een toekomst met veel zonne- en windenergie. We bespreken de noodzaak van efficiënte energieopslag in een wereld die steeds meer afhankelijk wordt van hernieuwbare energiebronnen. Hoe kunnen we de energie van zon en wind optimaal benutten? De Battolyser biedt een oplossing door energie op te slaan wanneer er een overschot is en deze vrij te geven wanneer er vraag is. Mattijs deelt de tech

Het is niet eens de vraag of je AI uit je klas zou moeten weren. Het bestaat, dus het is in de klas. En in de lerarenkamer. En het is er tijdens het nakijken van toetsen. De vraag is wel hoe je er vervolgens mee omgaat. Je kunt toetsen, bijvoorbeeld, vrij eenvoudig ChatGPT-proof maken, denkt Barend Last. Wel schuilen er altijd privacyproblemen in alle hoeken. Maar met digitale soevereiniteit zou je die het hoofd kunnen bieden. Een nationaal LLM zou daarbij een uitkomst kunnen bieden. Ook al zal zo'n taalmodel, gezien het budget, slechts een schim kunnen zijn de modellen van de Amerikaanse BigTech. De vraag is ook of iedereen AI met dezelfde intenties wil inzetten. Je kunt het onderwijs er beter mee maken, denkt Last. Maar misschien ook wel goedkoper, dacht hij te zien in de groter wordende ogen van een schooldirecteur. Tot slot bespreken we of leerlingen wel genoeg leren over de 'echte' wereld, om die kennis in te zetten met AI. Want als je geen ambachtsman of -vrouw bent, is toegang tot AI misschien niet een

Uiteindelijk gaat het om mensenlevens. En dus om grote en kleine wapensystemen. Maar oorlog voeren begint en eindigt met enorme databases. En met Excel. Welke computersystemen gebruikt de NAVO eigenlijk? En hoe werken die systemen met elkaar samen? Het zijn er verrassend veel. En vaak is de interface tussen die verschillende systemen geen API, maar een mens. Dat is maar goed ook, denkt Patrick Bolder, defensiespecialist bij HCSS. Met Bolder praten we over welke data er verzameld worden voor een operatie kan starten. Over de rol van AI aan het front. En over het voordeel van lasercommunicatie boven radioverbindingen.   Gast Patrick Bolder Video YouTube Hosts Ben van der Burg & Mark Beekhuis Redactie Daniël MolSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Wat zou het mooi zijn als alle websites door iedereen te gebruiken waren. Maar met een handicap kan flink roet in het eten gooien, of die handicap nou visueel, motorisch of cognitief is. Voor overheidswebsites gelden al jarenlang strenge regels. Maar bijna geen website houdt zich daar volledig aan. Voor bedrijven komen die regels ook. Zomer volgend jaar moet je vijftig vinkjes kunnen zetten voor toegankelijkheid van je website. Moet van Brussel. Maar eigenlijk wil je dit natuurlijk ook wel, als je om je klanten geeft. Ik zou er maar niet mee wachten tot deze regels volgende zomer van kracht zijn, suggereert Marinus Ames. Alleen al het nagaan of je die vinkjes hebt, is een heleboel werk. Over een quick scan doet hij twee dagen. Wil je het écht weten, dan is hij daar elf dagen mee bezig. En dan weet je alleen maar hoe je ervoor staat, maar is er nog niets aan je website verbeterd. Het is niet alleen slecht nieuws, dat je -alweer- aan nieuwe eisen moet voldoen. Je hebt er zelf ook voordeel van. Zo leidt het prog

Meer dan de helft van het internetverkeer komt niet van mensen maar van bots. Dat gaat om bots in alle soorten en maten. Van autocomplete als je googelt tot door AI gecreëerde virtuele influencers. Is het erg, als meer dan de helft van de gebruikers doods is? vraagt Rudy van Belkom, directeur van de Stichting Toekomstbeeld der Techniek, zich af.  En als dat zo is, kun je daar dan iets aan doen? Iets wat niet alleen werkt bij goed-, maar juist ook bij kwaadwillenden. Kun je bijvoorbeeld keuzes in het ontwerp van het internet zo aanpassen, dat de scherpe kantjes eraf gaan. Zodat bijvoorbeeld troll farms niet boven komen drijven, maar juist wegzakken in de modderige onderstroom. Van Belkom heeft wel een idee. Of toch tenminste een begin daarvan.   Gast Rudy van Belkom Links SST Video YouTube Hosts Ben van der Burg & Mark Beekhuis Redactie Daniël MolSee omnystudio.com/listener for privacy information.

AI gaat de advocaat vervangen. Dat horen we al jaren. Maar hoe zit het echt? We beginnen dicht bij huis. Hoeveel wordt Copilot gebruikt bij een advocatenkantoor? Belastingadvocaten werken graag met Excel, dus daar komt dat zeker voor, vertelt director of information technology & innovation bij CMS Netherlands, Bert Vries. Maar er zijn ook speciale systemen voor al die andere advocaten. Bij CMS gebruiken ze Harvey. Wat kan dat systeem? En hoeveel tijd bespaart het die advocaten? Kunnen advocaten eigenlijk goed prompts schrijven om de AI de beste opdracht te geven? Jawel, zegt Vries. En uit de eerste surveys onder de gebruikers blijkt ook dat advocaten daadwerkelijk gelukkiger worden, van werken met ondersteuning van AI. De keuze voor Harvey is wel een spannende, denkt Ben. Het is een start-up, en wie weet hoe lang ze blijven bestaan. Bovendien, zou je al die vertrouwelijke juridische documenten zomaar uploaden naar Copilot?! Gast Bert Vries Eerder schreef het fd. ook al over Harvey bij CMS. Links CMS Video

Als we het hebben over chipmachines gaan de gedachten meteen naar ASML. Maar ook tussen de chip en het moederbord domineert een Nederlandse chipmachinemaker. BE Semiconductor Industries ofwel Besi.  Sterker, dat hele groene moederbord zal over een paar jaar verdwijnen, en opgaan in de package die om de chip zit. Dat vertelt de oprichter en ceo van Besi, Richard Blickman. Met Blickman bespreken we de razendsnelle technologische ontwikkelingen in die packages. Hoe je gesoldeerde verbindingen kunt vervangen door hybrid bonding, een verbinding zonder soldeer, lijm, plakband of wat dan ook. 'Gewoon' twee stukjes koper tegen elkaar leggen en ze versmelten. Als je weet wat je doet. Ook vertelt Blickman over hoe je voorop kunt lopen met de nieuwste technieken, in een conservatieve bedrijfstak. Hij verbaast zich over hoe kort de meeste mensen nog maar bij bedrijven blijven. Zelf zit hij inmiddels 40 jaar bij Besi. Want, zo is zijn stellige overtuiging: als ceo moet je heel precies de techniek begrijpen van de producte

Eén van de grootste uitdagingen op het internet is de strijd tegen desinformatie. Dat was al een tijdje bekend, maar sinds de introductie van ChatGPT (en daarmee het begin van de hype rond kunstmatige intelligentie) is er een extra dimensie bijgekomen. Uit onderzoek blijkt dat over een paar jaar 90% van het internet zou kunnen bestaan uit door AI gegenereerde content. Een groot deel daarvan kunnen we met of zonder opzet desinformatie noemen.  En dat is een probleem, ziet ook Claes de Vreese, universiteitshoogleraar Artificial Intelligence en Society aan de Universiteit van Amsterdam. Met Claes bespreken we de verschillende soorten desinformatie, de rol van de grote online platforms én de journalistiek. Ook staan we stil bij de impact van desinformatie en AI op verkiezingen wereldwijd. 2024 was een verkiezingsjaar en na negen maanden kunnen we voorzichtig de balans opmaken. Welke impact heeft AI gehad? En welke impact gaat kunstmatige intelligentie nog hebben? Bijvoorbeeld tijdens de presidentsverkiezingen in

Roerige tijden rond socialmediaplatforms. In Brazilië staat het X van Elon Musk op de tocht door een conflict met de staat en dan vooral het hooggerechtshof. Rechter Alexandre de Moraes heeft geen geduld met de techmiljardair en heeft X inmiddels op zwart laten zetten? Staat de vrijheid van meningsuiting hiermee onder druk? En hoe zit dat met de arrestatie van Telegram-CEO Pavel Durov? De topman van de berichtendienst werd aangehouden in Frankrijk en wordt medeplichtig gehouden voor allerlei cybercrimes.  Met onafhankelijk tech-jurist Geert-Jan Koning bespreken we het boek Free Speech: A History from Socrates to Social Media van Jacob Mchangama en praten daarna door over vrijheid van meningsuiting op het internet. Sinds de introductie van de grote sociale platformen is dat één van de grootste uitdagingen op online-gebied. Hoe modereer je fatsoenlijk, zonder dat je mensen onnodig censureert? Ook kijken we naar de rol van de wetgevende macht. Welke rol speelt de Europese Digital Services Act (DSA) in dit alles

Algoritmes zijn inmiddels niet meer weg te denken uit onze samenleving. Bij vrijwel iedere online handeling denkt een algoritme mee of analyseert het jouw gedrag. Voor een groot deel zijn we daaraan gewend. Spotify en YouTube kennen je smaak, je leest (grotendeels) relevante posts op je tijdlijn en je kaarten-app weet inmiddels waar je woont. Maar hoe zit het als we belangrijke beslissingen of conclusies overlaten aan algoritmes? Dan beginnen veel mensen toch te aarzelen. Het woord algoritme heeft niet voor niets een negatieve lading gekregen. Wellicht heeft dat te maken met de twijfelachtige reputatie van Mark Zuckerberg en Facebook, of het toeslagenschandaal van de afgelopen jaren.  Met Gabi Schaap, universitair docent aan de Radboud Universiteit in Nijmegen praten we over het fenomeen algoritmes én de impact die deze (vaak relatief simpele) stukjes code hebben op onze samenleving. Kunnen we spreken van een bepaalde 'algoritmeaversie' onder Nederlanders? Wanneer zijn algoritmes wél acceptabel? En hoeveel ga

Je hebt robotvoetbal met kleine robotjes. Dat ziet er best overtuigend uit. En je hebt robotvoetbal met mensachtige robots. Die robots zijn vaak meer bezig met vallen en opstaan dan met voetballen. Toch denkt René van de Molengraft dat menselijke robots rond het jaar 2050 wereldkampioen kunnen worden. In een wedstrijd van robots tegen mensen. Voorlopig zitten de humanoïde robots nog op het niveau van het kluitjesvoetbal. Maar een kleinere soort, op wieltjes, maakte het een team van twaalfjarigen al heel erg moeilijk. Wat moeten de robots nog bijleren? Hoe leer je ze kluitjesvoetbal af. En waarom moeten robots eigenlijk de vorm van een mens hebben? Want simpelweg lopen op twee benen blijft moeilijk voor robots. Van de Molengraft is hoogleraar robotica aan de TU Eindhoven. En hij is al vele jaren betrokken bij de Robocup.   Gast René van de Molengraft Links Robocup Video YouTube Hosts Ben van der Burg & Mark Beekhuis Redactie Daniël Mol See omnystudio.com/listener for privacy information.

Chinese techbedrijven die in Europa opereren en furore maken is inmiddels niet meer ongewoon. TikTok is inmiddels de belangrijkste concurrent van de westerse techbedrijven en een aantal jaar geleden leek heel Nederland plotseling op Alibaba hun spulletjes (die ze niet nodig hadden) te bestellen. Sinds twee jaar is daar nu ook Temu, een nog goedkopere E-commerce partij uit China. In eigen land groeide het moederbedrijf Pinduoduo (onder de vlag van PDD Holdings) uit tot een supermacht. In het Westen is gekozen voor het iets makkelijker uit te spreken Temu. Het concept is vrijwel hetzelfde. Temu en Pinduoduo onderhouden directe contacten met de fabrieken die in China sinds jaar en dag ook voor het westen allerlei spulletjes maken. Door direct te leveren vanuit de fabriek kunnen kosten verder gedrukt worden en is met wat marketingbudget van Temu zelfs mogelijk om een wenkbrauwknipper voor 89 cent (met het VLIEGTUIG!) naar jouw huis in Nederland te verschepen. Temu slaat hiermee dus een nieuwe weg in op het gebied

We leven in een onzekere tijd. Dat merkt ook De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid op. Met hun nieuwe rapport Nederland in een fragmenterende wereldorde wijzen zij onze nieuwe regering op de bedreigingen en kansen voor Nederland.  Met Haroon Sheikh, bijzonder hoogleraar Strategic Governance of Global Technologies en onderzoeker bij de WRR, praten we over de tech-kant van dit rapport. Want geopolitiek heeft anno 2024 ook alles met tech te maken. Neem de Europese afhankelijkheid op veel gebieden. Voor onze cloud, een groot deel van onze chips en onze social media zijn we sterk afhankelijk van het buitenland. Zijn hier concrete oplossingen voor te formuleren? En welke kansen liggen er dan voor Nederland? Welke prioriteiten moeten wij kiezen? En in hoeverre kan je echt onafhankelijk worden van een land als China of de VS?   Gast Haroon Sheikh Links Nederland in een fragmenterende wereldorde Regeringsadviseur Haroon Sheikh: ‘Trump kan zomaar ons internet uitzetten. Dan komt alles tot stilstand’ Video

Welke rol spelen dienstverleners zoals je internetprovider bij het verspreiden en/of tegenhouden van desinformatie? Met die vraag beginnen Herbert Blankesteijn en Ben van der Burg aan deze Technoloog. Met Anco Scholte ter Horst, CEO van Freedom Internet, praten we over precies zo'n zaak. Freedom zit inmiddels al zo'n twee jaar in een rechtszaak over het blokkeren van Russische bronnen van desinformatie. Freedom ageert tegen het blokkeren van deze websites, maar waarom eigenlijk? Het leidt tot een gesprek waarin we de rol van een Internet Service Provider (ISP) bespreken. Hoe zit deze zaak in elkaar? Welke argumenten hebben beide kanten? En hoe verhoudt de blokkade zich met het principe van netneutraliteit? Gast Anco Scholte ter Horst Links Freedom doet verslag van de rechtszaak Video YouTube Hosts Herbert Blankesteijn & Ben van der Burg Redactie Daniël Mol See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het kan zomaar dat al onze veerboten en pontjes in de nabije toekomst al autonoom kunnen varen. Dat ontdekken Herbert Blankesteijn en Ben van der Burg in deze nieuwe aflevering van De Technoloog. Te gast is Rens Doornbusch, mede-oprichter en CTO van het Amsterdamse Roboat. Met hem spreken we over de techniek achter het autonoom varen van Roboat, welke uitdagingen erbij komen kijken en hoe gaat het bedrijf geld verdienen?  Gast Rens Doornbusch Links Roboat Video YouTube Hosts Ben van der Burg & Herbert Blankesteijn Redactie Daniël Mol See omnystudio.com/listener for privacy information.