Het Spoor Terug

Deze zomer zenden wij een serie uit van onze Belgische collega’s van Radio Klara. Vandaag het zesde deel van de reeks programma’s gemaakt door Sara Debroey over Beeldenstormen. Tijdens de jaren dertig droomden de Nazi’s van het Derde Rijk en daar hoorde een aparte esthetiek bij. De moderne kunst werd als het tegendeel gezien van het Nazistisch ideaal en als ontaard beschouwd.

Deze zomer zenden wij in de tijd het spoor terug een serie uit van onze Belgische collega’s van Radio Klara. Deze week het vijfde deel van de reeks programma’s gemaakt door Sara Debroey over Beeldenstormen. Soms is een beeldenstorm de actie van één enkele persoon. In deze aflevering een uitzonderlijk strijdbare vrouw die een onvergetelijk statement wil maken.

Deze zomer zenden wij in de tijd het spoor terug een serie uit van onze Belgische collega’s van Radio Klara. Vandaag het vierde deel van de reeks programma’s gemaakt door SaraDebroey over Beeldenstormen. We gaan in tijd naar de 18e eeuw. De Franse Revolutie kende een grootschalige beeldenstorm. Alles wat aan het ancien régime herinnerde moest eraan geloven.

Deze zomer zenden wij in de tijd het spoor terug een serie uit van onze Belgische collega’s van Radio Klara. Vandaag het derde deel van de reeks programma’s gemaakt door Sara Debroey over Beeldenstormen. In de 8ste eeuw brak in het oude Byzantium een beeldenstorm uit. De discussie werd beslecht door de regels voor religieuze kunst vast te leggen. De orthodoxe schilderkunst, de icoonschilderkunst, ontwikkelde daardoor anders dan de westerse schilderkunst.

Deze zomer zenden wij een serie uit van onze Belgische collega’s van Radio Klara. Vandaag het tweede deel van de reeks programma’s gemaakt door Sara Debroey over Beeldenstormen. In de 16de eeuw voerden katholieken en protestanten niet alleen felle discussies over het gebruik van beelden in de kerk. Met de beeldenstorm van 1566 keerden de protestanten zich ook met geweld tegen de beelden in de kerken en kloosters. En we horen hoe de Habsburgers reageren op deze voor hun onbegrijpelijke explosie van bruutheid.

Deze zomer zenden wij in de tijd van Het Spoor Terug een serie uit van onze Belgische collega’s van Radio Klara. Deze week het eerste deel van de reeks programma’s gemaakt door Sara Debroey over Beeldenstormen. In de zomer van 1566, nu ruim 450 jaar geleden, brak de beeldenstorm uit in de Nederlanden. Waar en waarom deze beeldenstorm begon, is het onderwerp van deze eerste aflevering.

Bij een EK of WK liggen de wuppies en vuvuzela’s al weken van tevoren klaar en elk café in elk gat, dorp of stad kleurt Oranje. In de aanloop naar het EK Vrouwenvoetbal valt een dergelijk dolzinnig enthousiasme nergens te bespeuren. Vrouwelijke voetballers en vrouwenvoetbal zijn, kortom, in Nederland nauwelijks zichtbaar. Terwijl onze dames in tegenstelling tot onze heren onze nationale trots hooghouden. Zij gaan dat doen vanaf 16 juli op het EK, ook nog eens in eigen land. Wies Bakker dook in de historie van het vrouwenvoetbal dat lang door de heren der schepping werd tegengewerkt. Ze maakte voor Het Spoor Terug de documentaire ‘Onze Oranje-vrouwen’.​

Ooit, in de hoogtijdagen van de mijnbouw, was Heerlen een trotse welvarende stad. In de jaren zeventig van de vorige eeuw was dat helemaal omgeslagen en was ‘Heerlen’ synoniem voor ‘harddrugs’ geworden. Hoe kwam dat? Door de mijnsluiting? Of hadden de Amerikanen van de NAVO-basis ermee te maken, die dit jaar precies 50 jaar geleden, in het nabijgelegen Brunssum, werd geopend? Danielle Emans en Geert van de Wetering onderzochten het. En maakten voor het Spoor Terug een documentaire over de slikkende danwel snuivende soldaten.

Deze week is het vijftig jaar geleden dat de Zesdaagse oorlog tussen Israël en de Arabische staten werd uitgevochten. Een halve eeuw geleden was bijna iedereen in Nederland nog onbekommerd pro-Israël. Vandaar dat zich vele vrijwilligers aanmeldden om het land van Golda Meir en Moshe Dayan te helpen, en vandaar dat er in Nederland gedemonstreerd werd voor Israël en tegen de Arabieren.Michal Citroen maakte een documentaire over Nederlands solidariteit van toen met Israël. Zondag het tweede deel van het eerder uitgezonden tweeluik: ‘de Zesdaagse oorlog in Nederland’

Deze week is het vijftig jaar geleden dat de zogeheten Zesdaagse oorlog tussen Israël en de Arabische staten uitbrak. Een halve eeuw geleden was bijna iedereen in Nederland nog onbekommerd pro-Israël. Vandaar dat zich vele vrijwilligers aanmeldden om het land van Golda Meir en Moshe Dayan te helpen, en vandaar dat er in Nederland gedemonstreerd werd voor Israël en tegen de Arabieren.Michal Citroen maakte een documentaire over Nederlands solidariteit van toen met Israël. Zondag het eerste deel van het eerder uitgezonden tweeluik: ‘de Zesdaagse oorlog in Nederland’

Altijd maar bidden en zwijgen. En nooit meer je vader, moeder, zusje, broertje, opa of oma zien. Dat was de toekomst van de honderden katholieke meisjes die zich aanmeldden voor een leven in een zogeheten slotklooster. Weggestopt achter tralies, verdwenen ze voor altijd uit zicht. Totdat de deuren en de ramen van de kerk in de jaren zestig opengingen en de zusters naar buiten mocht, zo nu en dan.Radiomaker Gerard Leenders sprak met een paar slotzusters en maakte: ‘Voor God alleen. De laatste zusters achter slot.’

In mei 1976 hielden honderden vrouwen dik tien dagen de abortuskliniek Bloemenhove in Heemstede bezet. Dit om te voorkomen dat minister Dries van Agt de kliniek zou laten sluiten. Abortus was namelijk tot 1981 bij de wet verboden. Documentairemaker Lemke Kraan reconstrueerde de reuring rondom Bloemenhove en de abortuswetgeving en maakte voor het Spoor Terug de documentaire Bloemenhove: de politieke strijd rond abortus.

In 1945 worden in Limburg de eerste bevrijdingskinderen geboren. Een deel van hen is duidelijk herkenbaar als ‘Amerikaantjes’ – hun biologische vaders zijn zwarte Amerikaanse soldaten. In het witte katholieke Limburg zijn zij de eerste groep die er opgroeit met een afwijkende huidskleur. De vaders werden door de Limburgers als bevrijders omarmd, maar de acceptatie van de kinderen verliep minder vlekkeloos. Laura Stek en Wies Bakker ontmoetten twee van deze kinderen en spraken met schrijfster Mieke Kirkels. Zij schreef het boek: Kinderen van zwarte bevrijders dat deze maand is uitgekomen.

De Oostvaardersplassen kennen we dankzij de bioscoop hit uit 2013 de Nieuwe Wildernis. Goed gefilmde ‘oer-natuur’ : Een landschap zoals duizenden jaren geleden is vanuit de trein elke dag tussen Lelystad en Almere te bewonderen.Grote kuddes grazende edelherten, wilde paarden en runderen die het bestaan van 31 uitzonderlijke soorten vogels mogelijk maken met nauwelijks interventie van mensen. Nu een internationaal erkend reservaat voor met uitsterven bedreigde vogels in Europa, zoals de zeearend.Sinds begin dit jaar is het beheer van de Oostvaardersplassen overgedragen aan de Provincie Flevoland. En de provinciale politiek greep onmiddellijk de kans om zich opnieuw te bemoeien met deze 6000 hectare natuur. Met meer of minder goeie bedoelingen lijken economische belangen, boeren, jagers en toerisme volgens kenners een internationaal uniek ecosysteem te bedreigen waar 40 jaar lang voor is gevochten om het zo te krijgen. In het tweeluik ´OVT in OVP, 40 jaar Oostvaardersplassen´ vertellen betrokkenen over de strij

De Oostvaardersplassen kennen we dankzij de bioscoop hit uit 2013 de Nieuwe Wildernis. Goed gefilmde ‘oer-natuur’ : Een landschap zoals duizenden jaren geleden is vanuit de trein elke dag tussen Lelystad en Almere te bewonderen. Grote kuddes grazende edelherten, wilde paarden en runderen die het bestaan van 31 uitzonderlijke soorten vogels mogelijk maken met nauwelijks interventie van mensen. Nu een internationaal erkend reservaat voor met uitsterven bedreigde vogels in Europa, zoals de Zeearend.Sinds begin dit jaar is het beheer van de Oostvaardersplassen overgedragen aan de Provincie Flevoland. En de provinciale politiek greep onmiddellijk de kans om zich opnieuw te bemoeien met deze 6000 hectare natuur. Met meer of minder goeie bedoelingen lijken economische belangen, boeren, jagers en toerisme volgens kenners een internationaal uniek ecosysteem te bedreigen waar 40 jaar lang voor is gevochten om het zo te krijgen. In het tweeluik ´40 jaar Oostvaardersplassen´vertellen betrokkenen over de strijd rond een v

In de British Library in Londen ligt de enige toneeltekst in Shakespeare's handschrift die bewaard gebleven is. En het is een van de weinige van zijn teksten die nooit in het Nederlands zijn vertaald. Het is een toespraak van Thomas More, uit het gelijknamige toneelstuk waaraan Shakespeare op bescheiden schaal heeft meegewerkt. In die speech roept Thomas More de Londenaren op om zich het lot van de vele vluchtelingen in de stad aan te trekken. Het is een overtuigende speech, die de vreemdelingenhaat voor een tijdje tempert. In deze Spoor Terug gaat Mathijs Deen op zoek naar het wonderlijk tijdloze verhaal van Shakespeare en de vluchtelingen. Omdat deze documentaire is genomineerd voor de journalistieke prijs De Tegel herhaalt OVT hem. Vindt u dat we de prijs verdienen? Stem dan hier: www.detegel.info/nominaties

Het afgelopen jaar verzamelden duizenden Sioux-indianen, milieu-activisten en steunbetuigers zich in het reservaat Standing Rock in Noord-Dakota. Ze protesteerden tegen de aanleg van de bijna 2000 kilometer lange oliepijpleiding, die vlak langs het reservaat door de Missouririvier loopt. De Sioux vrezen dat het (drink-)water in de rivier wordt vervuild. Bovendien doorkruist de pijpleiding heilige grond, dat hen in een verdrag uit1868 is toegezegd door de federale overheid. Begin 2017 is er nog een kleine groep waterbeschermers ter plaatse. Tammy Howard is daar een van. Samen met haar vrouw Ceci en haar hond Orion besluit ze zo lang mogelijk te blijven. Tot het kamp door het leger wordt ontruimd.Laura Stek maakte een Spoor Terug over Standing Rock, met een historische reflectie op dat andere grote protest uit 1973: Wounded Knee. Daarnaast is er een interactieve versie met audio, fotografie en film te zien op vpro.nl/standingrock. Met dank aan: Tammy Howard, Ceci Pangelinan en Jolanda Kirpensteijn.

Het was een ‘verboden vrucht’ en het was een zelfbenoemde bestseller. De helft van Nederland las het met rode oortjes, de andere helft moest er letterlijk van overgeven. De anti-Jannen schreven dreigbrieven naar zijn moeder en maakten stampij bij de verzetsuitgeverij De Bezige Bij die dit vieze boek uitgaf.In het kader van de boekenweek in het Spoor Terug een herhaling van een programma over ‘Ik Jan Cremer’. Besproken door Wim Berkelaar, Xandra Schutte en Bertram Mourits in de zomer van 2007.

Een verhaal over gifmengster en seriemoordenares Maria Catharina van der Linden-Swanenburg. Ze groeit op in Leiden, de tweede helft van de 19e eeuw. Buurtgenoten roemen haar behulpzaamheid en noemen haar liefkozend Goeie Mie. Maar er schuilt ook een duistere kant in Mie... Dit verhaal is gemaakt door Richard den Haring en René van Es, en maakt onderdeel uit van hun podcastserie 'MakersRadio'. Meer podcasts van MakersRadio vind je op de website makersradio.nl en in de iTunes store.

Vrijwel in elk huis stond vroeger wel een rotanstoeltje of een laag rotantafeltje met glazen blad. Tegenwoordig is Rotan hip en duur, maar in de jaren vijftig en zestig betekende het bezit van rotan het huiselijk geluk van Jan Modaal. En het aardige was: deze rotanmeubels waren helemaal niet exotisch. Integendeel, ze werden gefabriceerd in het goed vaderlandse Friese Noordwolde. Gerard Leenders reconstrueerde de fabricage van een oer-Nederlands exotisch product.